Đọc văn bản:
Giống bầy chim di cư, giờ bầy trẻ trở về
Tôi nghe chúng gọi nhau trong bầu trời đêm nay
Và những bàn tay nhỏ đập xào xạc trên vòm lá
Chúng đã rời bỏ thế gian quá lâu, chúng đã ra đi trong những đêm
Khi chúng ta đang mai táng mình trong chăn chiếu đầy mộng mị những hình ảnh địa ngục
Những vầng mây đậu trên mái nhà đợi chúng
Và như những thiên thần đau khổ, chúng bay qua cửa sổ
Nhưng suốt những năm tháng ấy chúng ta không hề biết
Chúng ta vẫn ngỡ chúng đang ở bên cạnh, cần sự che chở của chúng ta
Nhưng không, đấy không phải chúng, đấy chỉ là những cái bóng của chúng
In trên bức tường thế gian và mỗi lúc một mờ
Những cái bóng câm lặng ngồi ăn bữa tối
Trong ngôi nhà không ai còn nhớ để kể một câu chuyện cổ tích
Những cái bóng kiên nhẫn nghe lời quở trách
Và viết những dòng chữ vô cảm như những ao đầm tù đọng
Như bầy chim di cư trong mùa đông dài cả một thế kỉ
Đêm nay chúng trở về, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá
Thị xã ngập trong bóng tối và những ô cửa đóng chặt
Và những đứa trẻ bay lượn mãi vẫn không tìm thấy nơi hạ cánh
Nhưng có ai đó lúc gần sáng mở ô cửa nhìn theo và nguyện cầu trong lặng lẽ
Thấy phía sau những những tội lỗi trên thế gian thấp thoáng những lâu đài
Nơi cất giấu những hạt cây chứa đầy phép lạ
Đợi những đứa trẻ di cư mang câu thần chú trở về.
BẦY TRẺ DI CƯ
(Nguyễn Quang Thiều)
Dời bỏ đời sống trong những tháng năm đen tối của thế kỉGiống bầy chim di cư, giờ bầy trẻ trở về
Tôi nghe chúng gọi nhau trong bầu trời đêm nay
Và những bàn tay nhỏ đập xào xạc trên vòm lá
Chúng đã rời bỏ thế gian quá lâu, chúng đã ra đi trong những đêm
Khi chúng ta đang mai táng mình trong chăn chiếu đầy mộng mị những hình ảnh địa ngục
Những vầng mây đậu trên mái nhà đợi chúng
Và như những thiên thần đau khổ, chúng bay qua cửa sổ
Nhưng suốt những năm tháng ấy chúng ta không hề biết
Chúng ta vẫn ngỡ chúng đang ở bên cạnh, cần sự che chở của chúng ta
Nhưng không, đấy không phải chúng, đấy chỉ là những cái bóng của chúng
In trên bức tường thế gian và mỗi lúc một mờ
Những cái bóng câm lặng ngồi ăn bữa tối
Trong ngôi nhà không ai còn nhớ để kể một câu chuyện cổ tích
Những cái bóng kiên nhẫn nghe lời quở trách
Và viết những dòng chữ vô cảm như những ao đầm tù đọng
Như bầy chim di cư trong mùa đông dài cả một thế kỉ
Đêm nay chúng trở về, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá
Thị xã ngập trong bóng tối và những ô cửa đóng chặt
Và những đứa trẻ bay lượn mãi vẫn không tìm thấy nơi hạ cánh
Nhưng có ai đó lúc gần sáng mở ô cửa nhìn theo và nguyện cầu trong lặng lẽ
Thấy phía sau những những tội lỗi trên thế gian thấp thoáng những lâu đài
Nơi cất giấu những hạt cây chứa đầy phép lạ
Đợi những đứa trẻ di cư mang câu thần chú trở về.
(Theo tapchisonghuong.com.vn)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 [826971]: Chỉ ra đề tài của văn bản.
Đề tài của văn bản: thiếu nhi/ trẻ em.
Câu 2 [826974]: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
Phương thức biểu đạt chính của văn bản: biểu cảm.
Câu 3 [826975]: Bài thơ kết hợp các phương thức biểu đạt nào?
Bài thơ kết hợp các phương thức biểu đạt: biểu cảm, miêu tả, tự sự.
Câu 4 [826976]: Nhân vật chính trong bài thơ là ai?
Nhân vật trữ tình trong bài thơ là “tôi”.
Câu 5 [826979]: Bài thơ được viết theo thể thơ nào?
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do.
Câu 6 [826980]: Chia bố cục cho văn bản.
Bố cục cho văn bản:
- Phần thứ nhất (đoạn thơ đầu tiên): Sự trở về của bầy trẻ.
- Phần thứ hai (ba đoạn thơ tiếp): Sự ra đi lặng lẽ của bầy trẻ và nguyên do của sự ra đi ấy.
- Phần thứ ba (đoạn thơ thứ năm): Bầy trẻ trở về trong đêm và những ô cửa đóng chặt khiến chúng không thể tìm thấy nơi hạ cánh.
- Phần thứ tư (đoạn thơ thứ sáu): Niềm mong mỏi sự trở về của những đứa trẻ của ai đó (nhân vật trữ tình).
- Phần thứ nhất (đoạn thơ đầu tiên): Sự trở về của bầy trẻ.
- Phần thứ hai (ba đoạn thơ tiếp): Sự ra đi lặng lẽ của bầy trẻ và nguyên do của sự ra đi ấy.
- Phần thứ ba (đoạn thơ thứ năm): Bầy trẻ trở về trong đêm và những ô cửa đóng chặt khiến chúng không thể tìm thấy nơi hạ cánh.
- Phần thứ tư (đoạn thơ thứ sáu): Niềm mong mỏi sự trở về của những đứa trẻ của ai đó (nhân vật trữ tình).
Câu 7 [826982]: Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng trong dòng thơ: Giống bầy chim di cư, giờ bầy trẻ trở về.
Biện pháp tu từ được sử dụng trong dòng thơ Giống bầy chim di cư, giờ bầy trẻ trở về: so sánh.
Câu 8 [826984]: Xác định yếu tố tự sự/ tượng trưng/ siêu thực (nếu có) trong bài thơ. Nêu tác dụng của yếu tố tự sự/ tượng trưng/ siêu thực trong văn bản.
Yếu tố tượng trưng trong bài thơ chủ yếu thể hiện qua những hình ảnh mang tính biểu tượng, gợi cho người đọc những ý niệm, hoặc gợi lên một liên tưởng sâu xa:
- Các hình ảnh chúng (bầy trẻ) gọi nhau trong bầu trời đêm nay, những bàn tay nhỏ đập xào xạc trên vòm lá, chúng ta đang mai táng mình trong chăn chiếu đầy mộng mị, chúng bay qua cửa sổ, Những cái bóng câm lặng ngồi ăn bữa tối, Những cái bóng kiên nhẫn nghe lời quở trách, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá, những đứa trẻ bay lượn mãi thể hiện cách cảm nhận độc đáo của nhân vật trữ tình về sự biến mất và trở về của những đứa trẻ.
- Những lâu đài cất giấu những hạt cây chứa đầy phép lạ, những đứa trẻ di cư mang câu thần chú trở về thể hiện niềm hi vọng về sự trở về của bầy trẻ.
- Các hình ảnh chúng (bầy trẻ) gọi nhau trong bầu trời đêm nay, những bàn tay nhỏ đập xào xạc trên vòm lá, chúng ta đang mai táng mình trong chăn chiếu đầy mộng mị, chúng bay qua cửa sổ, Những cái bóng câm lặng ngồi ăn bữa tối, Những cái bóng kiên nhẫn nghe lời quở trách, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá, những đứa trẻ bay lượn mãi thể hiện cách cảm nhận độc đáo của nhân vật trữ tình về sự biến mất và trở về của những đứa trẻ.
- Những lâu đài cất giấu những hạt cây chứa đầy phép lạ, những đứa trẻ di cư mang câu thần chú trở về thể hiện niềm hi vọng về sự trở về của bầy trẻ.
Câu 9 [826985]: Nêu ý nghĩa nhan đề bài thơ.
Ý nghĩa nhan đề Bầy trẻ di cư:
- Di cư là dời đến một nơi nào đó để sinh sống.
- Nhan đề bài thơ gợi suy ngẫm về sự ra đi, sự rời bỏ (những tháng năm của thế kỉ đen tối) của những đứa trẻ.
- Di cư là dời đến một nơi nào đó để sinh sống.
- Nhan đề bài thơ gợi suy ngẫm về sự ra đi, sự rời bỏ (những tháng năm của thế kỉ đen tối) của những đứa trẻ.
Câu 10 [826987]: Xác định cảm hứng chủ đạo của văn bản.
Cảm hứng chủ đạo của văn bản: tình yêu thương vô hạn dành cho trẻ em.
Câu 11 [826988]: Nêu tác dụng của phép lặp cấu trúc trong các dòng thơ:
- Tôi nghe chúng gọi nhau trong bầu trời đêm nay
Và những bàn tay nhỏ đập xào xạc trên vòm lá
- Đêm nay chúng trở về, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá
- Tôi nghe chúng gọi nhau trong bầu trời đêm nay
Và những bàn tay nhỏ đập xào xạc trên vòm lá
- Đêm nay chúng trở về, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá
- Phép lặp cấu trúc: những bàn tay nhỏ đập xào xạc trên vòm lá, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá.
- Tác dụng:
+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời thơ.
+ Thể hiện khao khát được quan tâm, được yêu thương của những đứa trẻ (hành động đập tay vào vòm lá biểu hiện cho niềm mong mỏi được quan tâm, chú ý của những đứa trẻ.)
- Tác dụng:
+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời thơ.
+ Thể hiện khao khát được quan tâm, được yêu thương của những đứa trẻ (hành động đập tay vào vòm lá biểu hiện cho niềm mong mỏi được quan tâm, chú ý của những đứa trẻ.)
Câu 12 [826989]: Anh/Chị hiểu gì về hình ảnh những cái bóng trong các dòng thơ:
Những cái bóng câm lặng ngồi ăn bữa tối
Trong ngôi nhà không ai còn nhớ để kể một câu chuyện cổ tích
Những cái bóng kiên nhẫn nghe lời quở trách
Và viết những dòng chữ vô cảm như những ao đầm tù đọng
Những cái bóng câm lặng ngồi ăn bữa tối
Trong ngôi nhà không ai còn nhớ để kể một câu chuyện cổ tích
Những cái bóng kiên nhẫn nghe lời quở trách
Và viết những dòng chữ vô cảm như những ao đầm tù đọng
Hình ảnh những cái bóng trong đoạn thơ:
- Chỉ những đứa trẻ trong mỗi ngôi nhà.
- Gợi sự tồn tại mờ nhạt, lặng lẽ của những đứa trẻ trong những gia đình thiếu vắng tình yêu thương, sự quan tâm, bao bọc, chở che (ngôi nhà không còn ai nhớ để kể một câu chuyện cổ tích, chỉ có lời quở trách).
- Chỉ những đứa trẻ trong mỗi ngôi nhà.
- Gợi sự tồn tại mờ nhạt, lặng lẽ của những đứa trẻ trong những gia đình thiếu vắng tình yêu thương, sự quan tâm, bao bọc, chở che (ngôi nhà không còn ai nhớ để kể một câu chuyện cổ tích, chỉ có lời quở trách).
Câu 13 [826990]: Xác định giọng điệu chủ đạo của đoạn thơ:
Nhưng có ai đó lúc gần sáng mở ô cửa nhìn theo và nguyện cầu trong lặng lẽ
Thấy phía sau những những tội lỗi trên thế gian thấp thoáng những lâu đài
Nơi cất giấu những hạt cây chứa đầy phép lạ
Đợi những đứa trẻ di cư mang câu thần chú trở về.
Nhưng có ai đó lúc gần sáng mở ô cửa nhìn theo và nguyện cầu trong lặng lẽ
Thấy phía sau những những tội lỗi trên thế gian thấp thoáng những lâu đài
Nơi cất giấu những hạt cây chứa đầy phép lạ
Đợi những đứa trẻ di cư mang câu thần chú trở về.
Giọng điệu chủ đạo của đoạn thơ: yêu thương (ai đó lúc gần sáng mở ô cửa nhìn theo và nguyện cầu trong lặng lẽ), chứa chan hi vọng về sự trở về của bầy trẻ (thấy (...) thấp thoáng những lâu đài (...) cất giấu những hạt cây chứa đầy phép lạ; Đợi những đứa trẻ di cư mang câu thần chú trở về).
Câu 14 [826991]: Nêu chủ đề của văn bản.
Chủ đề của văn bản: Hiện tượng những đứa trẻ đang lớn lên trong sự vô tâm, thờ ơ của gia đình, người lớn.
Câu 15 [826993]: Bài thơ thể hiện tư tưởng nào của tác giả?
Bài thơ thể hiện tư tưởng nhân văn sâu sắc: tình yêu thương dành cho những đứa trẻ.
- Xót xa trước sự biến mất lặng lẽ của (linh hồn) những đứa trẻ, xót xa trước sự tồn tại như chiếc bóng của những đứa trẻ.
- Mừng vui, hi vọng đón đợi sự trở về của bầy trẻ.
- Xót xa trước sự biến mất lặng lẽ của (linh hồn) những đứa trẻ, xót xa trước sự tồn tại như chiếc bóng của những đứa trẻ.
- Mừng vui, hi vọng đón đợi sự trở về của bầy trẻ.
Câu 16 [826994]: Chỉ ra thông điệp của bài thơ.
Thí sinh có thể chỉ ra một hoặc các thông điệp của bài thơ:
- Trẻ em là thiên thần của thế giới này.
- Hãy yêu thương, chăm sóc những đứa trẻ.
- Đừng biến trẻ em thành chiếc bóng lặng lẽ trong mái nhà của chúng ta.
- ...
- Trẻ em là thiên thần của thế giới này.
- Hãy yêu thương, chăm sóc những đứa trẻ.
- Đừng biến trẻ em thành chiếc bóng lặng lẽ trong mái nhà của chúng ta.
- ...
Câu 17 [826996]: Nêu giá trị nhận thức/ giá trị giáo dục/ giá trị thẩm mĩ từ bài thơ.
- Giá trị nhận thức: Bài thơ phản ánh về một hiện thực đang diễn ra trong xã hội hiện đại - hiện tượng những đứa trẻ đang bị lãng quên trong mỗi gia đình.
- Giá trị giáo dục: Bài thơ cảnh tỉnh con người (đặc biệt là các bậc cha mẹ) về sự cần thiết phải yêu thương, quan tâm tới những đứa trẻ, con cái mình.
- Giá trị thẩm mĩ: được thể hiện ở những hình ảnh mang đậm màu sắc tượng trưng, buộc người đọc phải suy luận, chiêm nghiệm để cảm nhận.
- Giá trị giáo dục: Bài thơ cảnh tỉnh con người (đặc biệt là các bậc cha mẹ) về sự cần thiết phải yêu thương, quan tâm tới những đứa trẻ, con cái mình.
- Giá trị thẩm mĩ: được thể hiện ở những hình ảnh mang đậm màu sắc tượng trưng, buộc người đọc phải suy luận, chiêm nghiệm để cảm nhận.
Câu 18 [826997]: Bài thơ có ý nghĩa gì đối với người đọc trong bối cảnh xã hội hiện đại?
Bài thơ cảnh tỉnh con người trong xã hội hiện đại về cách ứng xử với trẻ em: Lâu nay, chúng ta đã rất vô tình với trẻ nhỏ. Cuộc sống hiện đại với rất nhiều bận rộn, lo toan đã khiến nhiều người không quan tâm đến đời sống tinh thần, tình cảm của trẻ em, khiến những đứa trẻ vẫn ở bên ta nhưng linh hồn chúng đã rời bỏ ta đi từ rất lâu rồi.
Câu 19 [826998]: Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ (Trình bày trong khoảng 5 - 7 dòng):
Như bầy chim di cư trong mùa đông dài cả một thế kỉ
Đêm nay chúng trở về, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá
Thị xã ngập trong bóng tối và những ô cửa đóng chặt
Và những đứa trẻ bay lượn mãi vẫn không tìm thấy nơi hạ cánh
Như bầy chim di cư trong mùa đông dài cả một thế kỉ
Đêm nay chúng trở về, những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá
Thị xã ngập trong bóng tối và những ô cửa đóng chặt
Và những đứa trẻ bay lượn mãi vẫn không tìm thấy nơi hạ cánh
- Đoạn thơ kể về sự việc bầy trẻ di cư trở về trong đêm. Đêm là thời gian của sự ngơi nghỉ; với những đứa trẻ, đêm là khoảnh khắc lẽ ra chúng phải được người lớn ấp iu, vỗ về, yêu thương. Việc những đứa trẻ trở về trong đêm phải chăng là một tín hiệu của niềm khao khát yêu thương? Và chi tiết những bàn tay nhỏ đập bền bỉ trên vòm lá có thể hiểu như lời tha thiết với người lớn: Hãy quan tâm đến chúng con!
- Song, niềm tha thiết của những đứa trẻ chỉ được đáp lại bằng sự lạnh lùng, vô cảm: Thị xã ngập trong bóng tối và những ô cửa đóng chặt. Thế nên, sau cùng, những đứa trẻ đã không thể tìm được bến đỗ, nơi an trú bình yên cho chúng (những đứa trẻ bay lượn mãi vẫn không tìm thấy nơi hạ cánh).
- Song, niềm tha thiết của những đứa trẻ chỉ được đáp lại bằng sự lạnh lùng, vô cảm: Thị xã ngập trong bóng tối và những ô cửa đóng chặt. Thế nên, sau cùng, những đứa trẻ đã không thể tìm được bến đỗ, nơi an trú bình yên cho chúng (những đứa trẻ bay lượn mãi vẫn không tìm thấy nơi hạ cánh).