Một nghiên cứu mới của Đại học Michigan về sự giao phối giữa hai loài khỉ rú ở Mexico đang mang lại cái nhìn sâu sắc về các lực thúc đẩy quá trình tiến hoá của các loài mới. Nghiên cứu mới của UM cung cấp bằng chứng thực nghiệm hiếm hoi cho thấy nhiều hình thức chọn lọc tự nhiên, bao gồm một hình thức gây tranh cãi được gọi là sự củng cố - quá trình mà chọn lọc tự nhiên tăng sự cô lập sinh sản, đang giúp hoàn thiện quá trình hình thành loài trong “khu vực lai” tự nhiên của loài khỉ rú, một nơi mà hai loài cùng tồn tại và thỉnh thoảng giao phối với nhau trong một quá trình được gọi là lai tạo.
“Chúng tôi đã quan sát các mô hình trong dữ liệu di truyền cho thấy lai tạo đóng vai trò trực tiếp trong việc hoàn thành quá trình hình thành loài bằng cách tăng cường sự khác biệt về mặt di truyền giữa các loài”, Tác giả đầu tiên của nghiên cứu - Tiến sĩ Marcella Baiz , cho biết.
Hai loài ở trung tâm của nghiên cứu, khỉ rú đầu đen và khỉ rú đầu trắng, đã phân kỳ khoảng 3 triệu năm trước và sống tách biệt cho đến gần đây khi chúng lại tiếp xúc với nhau trong một vùng lai tạp rộng ở tiểu bang Tabasco, đông nam Mexico. Một loài từng được định nghĩa là một nhóm các cá thể thực sự hoặc có khả năng giao phối với nhau, được cô lập về mặt sinh sản với các nhóm khác như vậy. Khái niệm cô lập sinh sản là chìa khoá cho định nghĩa đó và có nghĩa là bất chấp bất kỳ sự lai tạo nào, các loài thực sự vẫn duy trì tính độc đáo của chúng.
Tại khu vực lai khỉ rú ở Mexico, nơi Cortés-Ortiz của U-M và các đồng nghiệp của bà đã làm việc trong khoảng hai thập kỷ, phân tích các mẫu GENE đã xác nhận rằng khỉ rú đen và khỉ rú có áo choàng giao phối với nhau và tạo ra con lai. Thực tế là sự lai tạo đang diễn ra giữa hai nhóm có nghĩa là sự cô lập sinh sản chưa hoàn chỉnh. Các nhà sinh học tiến hoá tin rằng nhiều áp lực chọn lọc tự nhiên có thể giúp hoàn thiện quá trình này bằng cách tăng cường các rào cản đối với dòng gene giữa hai nhóm, đẩy chúng đến sự cô lập sinh sản hoàn toàn. Và vì chọn lọc tự nhiên ưu tiên các sinh vật sinh sản thành công hơn các sinh vật không sinh sản được, nên nó thiên vị các loài lai, đôi khi chết trước khi sinh sản hoặc đơn giản là không có khả năng sinh sản.
Chọn lọc tự nhiên cố gắng ngăn chặn sự hình thành của những giống lai “không phù hợp” này. Một cách để thực hiện điều đó là tăng dần sự khác biệt về mặt di truyền giữa hai nhóm sinh vật—trong trường hợp này là khỉ rú đen và khỉ rú có áo choàng—để chúng khó giao phối và sinh ra con lai hơn. Trong khi hoạt động để ngăn chặn sự hình thành các giống lai theo cách này, chọn lọc tự nhiên tăng cường sự cô lập sinh sản bằng cách tăng sự khác biệt về mặt di truyền. Quá trình này được gọi là sự củng cố.