Ngôi kể của đoạn trích: ngôi thứ ba.

Nhân vật lão Khúng chủ yếu được khắc hoạ ở phương diện tâm lí/ tâm trạng/ cảm nghĩ.

- Đoạn văn in đậm đan xen bởi hai kiểu lời văn trực tiếp và nửa trực tiếp (lời của người kể chuyện hoà vào lời của nhân vật, ghi lại cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật):
+ Lời văn trực tiếp: lão Khúng lấy làm bực mình vô cùng lên tiếng quát thực lực,
+ Lời văn nửa trực tiếp: Có đi nhanh lên không nào, đi nhanh lên! Rảo bước đi nhanh lên, mà chết cho sớm sủa, để cho người ta nện một búa vào đầu mày cho nhanh lên, đồ quỷ ạ!
- Tác dụng của mỗi kiểu lời văn:
+ Kiểu lời văn trực tiếp: miêu tả tâm trạng bực bội và hành vi quát của lão Khúng.
+ Kiểu lời văn nửa trực tiếp:
+ Giúp người kể chuyện đi sau vào nội tâm nhân vật, tái hiện một cách chân thực cảm xúc, suy nghĩ phức tạp của nhân vật lão Khúng: thông qua lời giục giã con bò đi nhanh lên, lão Khúng đã bộc lộ tâm trạng có phần bối rối, không biết làm thế nào để tốt hơn với con bò, lão đau khổ khi hình dung đến giây phút con khoang đen sẽ bị đồ tể nện một búa vào đầu cho chết để rồi họ xả thịt nó; lão thúc giục con bò đi nhanh để... sớm chết, sớm kết thúc nỗi khổ sở đang dằn vặt lão.
+ Thể hiện sự thấu hiểu, đồng cảm của nhà văn đối với tâm lí nhân vật.

- Đoạn trích có sự đan xen phức tạp của nhiều điểm nhìn:
+ Điểm nhìn bên ngoài (của người kể chuyện): kể lại chuyện lão Khúng đánh xe đưa con bò khoang đen đi bán. Ví dụ:
• Khoác hờ chiếc áo dạ ở một bên vai ngồi co ro trên thành xe, lão đưa mắt nhìn đau đáu vào cái khoảng cổ đã trụi hết lông và sần sùi da cóc của con vật trên đó chiếc ách cổ đang xiết chặt lấy làm phát ra những tiếng lọc cọc trong đêm vắng, và một khoảng bóng tối đen kịt cứ như đóng đinh vào phía trước mặt con bò, một khoảng bóng tối chừng như quá sâu, quá dày, còn lâu mới chọc thủng, và dưới chân lão Khúng và con vật, tất cả đất đai cùng cỏ cây đều đang còn nồng nàn trong giấc ngủ say như chết, những con chim sâu lẩn lút trong đám cỏ may cũng chưa hề cất lên tiếng kêu chích chích, lão chỉ nghe tiếng côn trùng tỉ tê rất xa, tiếng chó sủa cũng vọng tới từ đâu đó rất xa, và bốn phía trời đất dường như đang còn mịt mùng chìm đắm trong khoảng bóng tối của âm ti.
• Trong thế giới bao la giữa đêm tối sâu thẳm tĩnh mịch, chỉ những ngôi sao xanh ngời ngời và ẩm ướt, đang nhấp nháy tận đỉnh trời là có thể nhìn thấy hai giọt nước mắt đặc quánh như một thứ chất dầu đang dâng lên tận trong khoé mắt lão Khúng.
+ Điểm nhìn di chuyển từ bên ngoài (người kể chuyện) vào bên trong (nội tâm nhân vật lão Khúng). Ví dụ:
• Ôi, mới đáng sợ làm sao, cả một thời trẻ thơ của từng đứa con lão cũng như cả một đời làm lụng vất vả trong gia đình của từng đứa một đều gắn bó với con vật này, đã từng chăn dắt, đùa nghịch với con vật rồi đi cày đi bừa, thức khuya dậy sớm, con khoang đen này suốt 18 năm nay đã trở thành một người trong gia đình lão, một thành viên trong gia đình lão).
• Rồi đến lượt tao, tao cũng phải tìm cách “báo cáo” với chúng nó, với những đứa con trai lẫn con gái của tao rằng tao đã phải bán mày, rằng từ nay trong nhà không còn mày nữa, rằng tao đã giết mày! Mà mày cũng đã già nua tuổi tác rồi chứ chả còn là thiếu nữ hay nạ dòng gì nữa, ông trời sinh ra số kiếp mày đã như thế, suốt cả một đời nai lưng kéo cày, già thì giết thịt! Có ai để cho một con bò già rồi chết để làm đám tang cho thật to, thật linh đình bao giờ?
- Tác dụng của sự kết hợp điểm nhìn bên ngoài và điểm nhìn bên trong:
+ Điểm nhìn bên ngoài khiến câu chuyện được kể như những gì nó đang diễn ra.
+ Điểm nhìn bên trong giúp người kể chuyện có thể lặn sâu vào nội tâm nhân vật, ghi lại một cách chân thực cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật - những nét tâm lí đang diễn ra trong nội tâm nhân vật; đồng thời, tạo cho tác phẩm nhiều giọng điệu đan xen lẫn nhau, phong phú và biến hoá, làm nên sức hấp dẫn đối với người đọc.

Đoạn trích mang đến cho người đọc thông điệp sâu sắc về tình cảm yêu thương. Thí sinh có thể diễn đạt theo một trong các cách:
- “Vạn vật hữu linh”, loài vật cũng có linh hồn. Hãy biết yêu thương loài vật.
- Tình yêu thương là tình cảm không có giới hạn, không có đường biên.
...

Đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận về một chi tiết đặc sắc trong đoạn trích từ truyện ngắn Phiên chợ Giát (Nguyễn Minh Châu) có thể được triển khai theo hướng:
- Chi tiết là những tiểu tiết của tác phẩm mang sức chứa lớn về cảm xúc và tư tưởng (Lê Bá Hán, Trần Đình Sử, Nguyễn Khắc Phi). M. Gorki từng nói: “Chi tiết nhỏ làm nên nhà văn lớn”.
- Đoạn trích từ truyện ngắn Phiên chợ Giát (Nguyễn Minh Châu) có nhiều chi tiết đặc sắc, gây ấn tượng mạnh mẽ trong tâm trí người đọc, như chi tiết lão Khúng đưa mắt nhìn đau đáu vào cái khoảng cổ đã trụi hết lông và sần sùi da cóc của con vật; hay lão nghĩ đến cái lúc nay mai lão phải báo tin lão đã bán con khoang đen cho tất cả chín đứa con của lão biết... (chi tiết này được trở lại thêm một lần nữa ở phía sau); hoặc chi tiết lão Khúng quát nạt con khoang đen Có đi nhanh lên không nào, (...) Rảo bước đi nhanh lên, mà chết cho sớm sủa, để cho người ta nện một búa vào đầu mày cho nhanh lên, đồ quỷ ạ!... Hai giọt nước mắt đặc quánh như một thứ chất dầu đang dâng lên tận trong khoé mắt lão Khúng cuối đoạn cũng là một chi tiết ám ảnh.
Thí sinh có thể lựa chọn bất kì chi tiết đặc sắc nào trong đoạn trích, miễn là phân tích được ý nghĩa biểu đạt, tác dụng của nó. Chẳng hạn:
- Trở đi trở lại trong đoạn trích là chi tiết khắc hoạ nỗi khổ sở trong tâm trạng lão Khúng khi nghĩ đến việc phải “báo cáo” với đàn con của mình việc bán con khoang đen. Chi tiết này được xuất hiện hai lần, lần thứ nhất, với điểm nhìn toàn tri, nhà văn đứng ở bên ngoài, khách quan miêu tả ý nghĩ của lão Khúng: lúc này lão Khúng đang nghĩ đến cái lúc nay mai lão phải báo tin lão đã bán con khoang đen cho tất cả chín đứa con của lão biết và lần thứ hai, ngòi bút của tác giả nhập thân vào suy nghĩ của nhân vật, lặn sâu vào nội tâm nhân vật để tô đậm nỗi khốn khổ trong lão Khúng: Rồi đến lượt tao, tao cũng phải tìm cách “báo cáo” với chúng nó, với những đứa con trai lẫn con gái của tao rằng tao đã phải bán mày, rằng từ nay trong nhà không còn mày nữa, rằng tao đã giết mày!.
Nếu chỉ đơn thuần coi con bò khoang đen là vật nuôi cho sức kéo, già thì đem bán cho người ta giết thịt thì chắc chắn lão Khúng không khổ sở như vậy. Dù chỉ là một lão nông dân lao động bình thường nhưng lão Khúng lại có nội tâm rất phong phú. Lão trăn trở thật nhiều về việc bán con khoang đen bởi suốt mười tám năm qua, con khoang đen đã gắn bó với gia đình lão, tận tuỵ trung thành với gia đình lão và quan trọng hơn, tuổi thơ của ngần ấy đứa con trong nhà lão đều gắn với con vật này. Con khoang đen bởi thế đã trở thành một người trong gia đình lão, một thành viên trong gia đình lão. Ngần ấy đứa con của lão, chúng sẽ đón nhận cái tin mất đi một “người thân” như thế nào? Và bản thân lão Khúng, lão cũng khổ sở vô chừng khi quyết định đưa nó đi bán.
- Qua chi tiết, Nguyễn Minh Châu đặc biệt đề cao nhân tính con người, đặc biệt tô đậm tình cảm bình dị mà sâu sắc của một gia đình nông dân với con vật nuôi tưởng chừng vô tri vô giác. Hình tượng lão Khúng bởi thế hiện lên thật đáng trân trọng và tư tưởng nhân đạo, nhân văn của đoạn truyện cũng bởi thế càng thêm sức nặng, chiều sâu.

Bài văn trình bày suy nghĩ về những cơ hội và thách thức được mang đến từ trí tuệ nhân tạo (AI) đối với giới trẻ hiện nay có thể được triển khai nhiều cách. Song cần bảo đảm các ý:
1. Mở bài (gián tiếp)
- Dẫn dắt vấn đề
- Nêu vấn đề
2. Thân bài
- “Trí tuệ nhân tạo” (Artificial Intelligence, viết tắt là AI): là công nghệ khoa học máy tính nhấn mạnh việc tạo ra máy móc thông minh có thể bắt chước hành vi của con người. Theo đó, những cỗ máy có thể hành xử như con người, suy nghĩ như con người và cũng có khả năng ra quyết định.
Với trí tuệ nhân tạo, con người có thể tạo ra một cỗ máy với các thuật toán được lập trình sẵn, và nó có thể tự hoạt động. AI giúp cuộc sống của chúng ta suôn sẻ hơn bằng cách tự động hóa công việc thường ngày, tiết kiệm nhân lực và thực hiện nhiều nhiệm vụ khác.
Một số ứng dụng AI quen thuộc với chúng ta: Google, mạng xã hội, ChatGPT,...
- Bình luận về cơ hội và thách thức được mang đến từ trí tuệ nhân tạo (AI) đối với giới trẻ hiện nay:
+ Cơ hội đối với người trẻ:
• AI mang lại cơ hội học tập tốt hơn đối với người trẻ: giúp người trẻ có khả năng, kĩ năng tiếp cận công nghệ có cơ hội học tập tốt hơn (Nhiều bạn trẻ đã khai thác AI như một “đối tác” để học tập tốt hơn. Trang vnexpress.net đưa tin bạn Thanh Tùng dùng ChatGPT để ôn luyện và đạt 9.0 IELTS,...).
• AI mang lại nhiều cơ hội việc làm cho người trẻ như kỹ sư AI, chuyên gia dữ liệu, nhà phát triển chatbot, prompt engineer, micro business (doanh nghiệp siêu nhỏ), kinh doanh một người...
• AI cũng mở ra nhiều cơ hội khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo cho người trẻ (Số lượng các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ trí tuệ nhân tạo ở Việt Nam đã tăng gần gấp năm lần trong ba năm qua (2022 - 2024). Chẳng hạn, Vbee là một trong những công ty khởi nghiệp có tiếng trong lĩnh vực xử lí ngôn ngữ tự nhiên và AI hội thoại. Ra đời từ năm 2018, Vbee AIVoice API có khả năng nghe, hiểu và đáp lại phản hồi bằng tiếng nói (callbot) hoặc văn bản (chatbot)).
+ Thách thức:
• Như các công nghệ khác, AI cũng đặt ra những nguy cơ tiềm ẩn như thu hẹp việc làm, làm thui chột khả năng lao động, đe dọa an ninh cá nhân, an ninh quốc gia, thiên vị một nhóm người hoặc một nhóm nước và gia tăng bất bình đẳng giữa các cá nhân và quốc gia. Trong đó, thách thức lớn nhất được nhận diện là mất việc làm. Tự động hóa có thể dẫn đến mất việc làm ở một số ngành nghề, đặc biệt là những công việc tay nghề thấp. Sự phát triển của AI đòi hỏi lực lượng lao động phải có những kĩ năng mới, trong khi đào tạo và phát triển nhân lực đáp ứng nhu cầu này vẫn đang gặp khó khăn.
• Quyền riêng tư và an ninh mạng hiện đang là thách thức lớn. Việc thu thập và phân tích dữ liệu cá nhân có thể xâm phạm quyền riêng tư của người dùng nếu không được quản lí cẩn thận. AI cũng có thể bị tấn công và lạm dụng cho các mục đích xấu, trong khi đó số lượng những người trẻ tiếp cận với công nghệ hiện đang quá lớn. Rất nhiều người trẻ đang đứng trước nguy cơ bị mất an toàn an ninh mạng.
- Bài học cho người trẻ từ việc nhận diện cơ hội và thách thức từ AI: Sử dụng và phát triển AI là xu thế tất yếu không thể đảo ngược mà chúng ta phải chấp nhận. Trước khi các cơ quan quản lí nhà nước có chính sách phát triển AI lấy người dân làm trung tâm phục vụ, biến AI thành trợ thủ, phát huy tối đa lợi ích, hạn chế thấp nhất rủi ro mà AI mang lại, những người trẻ cần không ngừng rèn luyện, tự học, tự bồi dưỡng trở thành học sinh xuất sắc khi đi học, chuyên gia xuất sắc khi đi làm; nâng cao trí tuệ cảm xúc, tăng cường các kĩ năng giao tiếp để tồn tại trong kỷ nguyên số, tạo ra giá trị riêng của bản thân. Đồng thời, cần hiểu mặt tích cực, mặt tiêu cực của AI để chuẩn bị hành trang tốt nhất cho mình, coi AI là “vai của người khổng lồ” và mình phải học cách đứng trên đôi vai ấy.
3. Kết bài