I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
“Sáng hôm sau, chúa ra phủ, canh cánh bên lòng vì câu chuyện Quỳnh Hoa. Chúa rất yêu nàng, săn sóc từng li từng tí. Chúa vẫn để tâm kén rể. Triều đình, phủ liêu thiếu gì người tài giỏi, vậy mà chúa vẫn không ưng một đám nào. Ít lâu nay, chúa để ý đến chàng Bảo Kim. Chàng không những là con nhà vọng tộc, lại là một người tài mạo song toàn. Ý chúa muốn khuyến khích văn chương, đem lại cho nước Nam một thời đại rực rỡ như Hán, Đường. Vì thế chúa rất trọng bậc văn tài. Bài phú “Long Trì” của Bảo Kim, chúa không hết lời khen ngợi. Đến sau xem bài “Hoa Đình kí” của chàng, văn chương tao nhã, ý tứ hào hùng, chúa lại càng thán phục.
Chưa nói ra, nhưng ngài đã có ý gả Quỳnh Hoa cho chàng. Vả lại, xem ý, Chúa đã biết con gái có chút tình thầm kín đối với con quan cố Thị lang họ Nguyễn.
[...]
Chiều hôm ấy, về Bội Lan thất, Chúa vẫn thấy lòng bối rối. Phần thì nể Tuyên phi, phần thì thương con, không lẽ ngài lại gả con gái yêu cho một kẻ ăn chơi phóng đãng. Con một vị chúa tể trong nước, lại có sắc tài, thiếu chi người rắp cung bắn sẻ?...
Nhưng khi xe đỗ trước cung Tuyên phi, ngài lại thay đổi ý định. Ngài không nỡ làm phật ý người tuyệt sắc đã cho ngài những phút đầm ấm nhất đời. Luôn ba ngày chúa Tĩnh Đô ở trong một tình trạng vô cùng khó xử.
Ngày thứ tư, chúa thất kinh được tin nàng ốm. Chúa giậm chân nghĩ:
- Chỉ tại ta thôi. Người ngọc ấy mà có mệnh hệ nào thì ta sống làm sao được. Nàng hay lo nghĩ, hơi một tí thì se mình. Con gái thì đặt đâu phải ngồi đấy, tùy trời, tính làm sao cho hết được?
[...]
Mãi đến quá nửa đêm, nàng mới thiếp đi. Chợt nàng nói sảng:
- Chúa thượng... Khoan dung - Thôi... em đừng mơ tưởng hão... chị cũng... Khổ lắm... để chị đón cụ Lãn Ông bốc thuốc cho em. Nhà có hai chị em, em làm sao thì chị cũng chết mất.
Bỗng nàng sấp mặt vào gối, thổn thức khóc. Chúa ái ngại ôm lấy nàng. Tuyên phi tỉnh dậy, mặt nàng còn đọng một hai giọt lệ. Chúa mỉm cười hỏi:
- Ái phi có đỡ không?
- Xin cám ơn chúa thượng, tiện thiếp thấy đỡ nhiều. Sao chúa thượng còn thức?
- Ái phi phiền muộn về việc Quỳnh Hoa lắm phải không?
- Tâu chúa thượng, có lẽ nào? Trong lúc mê sảng, tiện thiếp có lời chi bất kính?
- Người yếu thì hay mê sảng, ai luận tội người ốm bao giờ? Nhưng có một điều ái phi giấu ta, lại nói hở trong cơn mê. Ái phi không phải bận tâm về việc ấy nữa. Quỳnh Hoa quận chúa, ta sẽ gả cho quốc cữu, cho hai họ thêm thân.
Tuyên phi trấn tĩnh, cố giấu nỗi mừng. Nàng tâu:
- Hôn nhân là việc lớn, xin chúa thượng nghĩ chín cho, kẻo tiện thiếp mang tiếng. Chúa thượng cho thì phúc cho nhà tiện thiếp, mà không cho tiện thiếp cũng vui lòng. Chúa thượng mới là quý, chị em tiện thiếp có kể làm gì?
- Ý ta đã quyết. Con gái, cha mẹ đặt đâu phải ngồi đấy. Ta sẽ gây dựng cho quốc cữu, con ta tự khắc được sung sướng. Con vất vả hay an nhàn là ở ta chứ ai? Nhưng ái phi phải bảo quốc cữu nên tu tỉnh mới được.
- Tâu Chúa thượng, tiện thiếp biết lấy gì báo đáp thánh ân? Nhưng em tiện thiếp có làm chi mà phải tu tỉnh? Có chi chỉ tại thiên hạ thấy chúa thượng cho chị em tiện thiếp được nhuần ơn mưa móc, họ sinh lòng ghen ghét, đặt để nên điều, mong hãm hại người vô tội; thói thường vẫn thế. Chị em tiện thiếp là dòng dõi nhà nho, đến tiện thiếp là phận gái còn được học đòi lễ nghĩa, huống chi em trai tiện thiếp là kẻ phải nối dõi tông đường?
- Ái phi nên gìn vàng giữ ngọc. Thôi ta thu xếp thế là ổn thỏa chứ?
Nàng ngập ngừng rồi lại nói:
- Ơn trời biển của chúa thượng, kiếp sau tiện thiếp nguyện đầu thai làm khuyển mã để báo đền. Chỉ nghĩ em tiện thiếp hiện nay nhiều người ghét. Mỗi khi đi đâu, thường có nhiều kẻ rình ám hại. Kẻ ghét nhất em tiện thiếp là Nguyễn Mại. Người này, tiện thiếp nghe như chúa thượng mới phong cho làm chức Hộ thành?
- Nguyễn Mại là một chính nhân quân tử, ái phi không phải quan tâm.
- Tâu chúa thượng, người ta đã không ưa nhau thì dễ sinh ra xát cọ. Nguyễn Mại làm Hộ thành, thì em tiện thiếp, tuy làm rể chúa thượng cũng chẳng chắc được yên.
- Một khi đã làm rể ta thì ai dám phạm đến.
- Đó là tiện thiếp lo xa cho em, vì nó chỉ có chúa thượng che chở, mà quân thù thì khắp kinh thành, nhất là quan Hộ thành mới.
- Như ý ái phi ta nên cất chức Nguyễn Mại?
- Tâu chúa thượng, tiện thiếp đâu có ý ấy. Chỉ xin chúa thượng rủ lòng thương đến em tiện thiếp mà che chở cho chu đáo.
- Ý ái phi muốn thế nào? Ta không che chở cho con rể thì che chở cho ai?
- Em tiện thiếp có lệ hay xuất du. Những lúc ấy thân cô, thế cô, tiện thiếp lo cho nó lắm. Cha mẹ tiện thiếp sinh có nó là trai, có mệnh hệ nào thì là mất giống. Vậy xin chúa thượng ban cho nó mấy chữ đề vào biển hay cờ để cho thiên hạ sợ uy chúa thượng không dám phạm đến nó.”
“Sáng hôm sau, chúa ra phủ, canh cánh bên lòng vì câu chuyện Quỳnh Hoa. Chúa rất yêu nàng, săn sóc từng li từng tí. Chúa vẫn để tâm kén rể. Triều đình, phủ liêu thiếu gì người tài giỏi, vậy mà chúa vẫn không ưng một đám nào. Ít lâu nay, chúa để ý đến chàng Bảo Kim. Chàng không những là con nhà vọng tộc, lại là một người tài mạo song toàn. Ý chúa muốn khuyến khích văn chương, đem lại cho nước Nam một thời đại rực rỡ như Hán, Đường. Vì thế chúa rất trọng bậc văn tài. Bài phú “Long Trì” của Bảo Kim, chúa không hết lời khen ngợi. Đến sau xem bài “Hoa Đình kí” của chàng, văn chương tao nhã, ý tứ hào hùng, chúa lại càng thán phục.
Chưa nói ra, nhưng ngài đã có ý gả Quỳnh Hoa cho chàng. Vả lại, xem ý, Chúa đã biết con gái có chút tình thầm kín đối với con quan cố Thị lang họ Nguyễn.
[...]
Chiều hôm ấy, về Bội Lan thất, Chúa vẫn thấy lòng bối rối. Phần thì nể Tuyên phi, phần thì thương con, không lẽ ngài lại gả con gái yêu cho một kẻ ăn chơi phóng đãng. Con một vị chúa tể trong nước, lại có sắc tài, thiếu chi người rắp cung bắn sẻ?...
Nhưng khi xe đỗ trước cung Tuyên phi, ngài lại thay đổi ý định. Ngài không nỡ làm phật ý người tuyệt sắc đã cho ngài những phút đầm ấm nhất đời. Luôn ba ngày chúa Tĩnh Đô ở trong một tình trạng vô cùng khó xử.
Ngày thứ tư, chúa thất kinh được tin nàng ốm. Chúa giậm chân nghĩ:
- Chỉ tại ta thôi. Người ngọc ấy mà có mệnh hệ nào thì ta sống làm sao được. Nàng hay lo nghĩ, hơi một tí thì se mình. Con gái thì đặt đâu phải ngồi đấy, tùy trời, tính làm sao cho hết được?
[...]
Mãi đến quá nửa đêm, nàng mới thiếp đi. Chợt nàng nói sảng:
- Chúa thượng... Khoan dung - Thôi... em đừng mơ tưởng hão... chị cũng... Khổ lắm... để chị đón cụ Lãn Ông bốc thuốc cho em. Nhà có hai chị em, em làm sao thì chị cũng chết mất.
Bỗng nàng sấp mặt vào gối, thổn thức khóc. Chúa ái ngại ôm lấy nàng. Tuyên phi tỉnh dậy, mặt nàng còn đọng một hai giọt lệ. Chúa mỉm cười hỏi:
- Ái phi có đỡ không?
- Xin cám ơn chúa thượng, tiện thiếp thấy đỡ nhiều. Sao chúa thượng còn thức?
- Ái phi phiền muộn về việc Quỳnh Hoa lắm phải không?
- Tâu chúa thượng, có lẽ nào? Trong lúc mê sảng, tiện thiếp có lời chi bất kính?
- Người yếu thì hay mê sảng, ai luận tội người ốm bao giờ? Nhưng có một điều ái phi giấu ta, lại nói hở trong cơn mê. Ái phi không phải bận tâm về việc ấy nữa. Quỳnh Hoa quận chúa, ta sẽ gả cho quốc cữu, cho hai họ thêm thân.
Tuyên phi trấn tĩnh, cố giấu nỗi mừng. Nàng tâu:
- Hôn nhân là việc lớn, xin chúa thượng nghĩ chín cho, kẻo tiện thiếp mang tiếng. Chúa thượng cho thì phúc cho nhà tiện thiếp, mà không cho tiện thiếp cũng vui lòng. Chúa thượng mới là quý, chị em tiện thiếp có kể làm gì?
- Ý ta đã quyết. Con gái, cha mẹ đặt đâu phải ngồi đấy. Ta sẽ gây dựng cho quốc cữu, con ta tự khắc được sung sướng. Con vất vả hay an nhàn là ở ta chứ ai? Nhưng ái phi phải bảo quốc cữu nên tu tỉnh mới được.
- Tâu Chúa thượng, tiện thiếp biết lấy gì báo đáp thánh ân? Nhưng em tiện thiếp có làm chi mà phải tu tỉnh? Có chi chỉ tại thiên hạ thấy chúa thượng cho chị em tiện thiếp được nhuần ơn mưa móc, họ sinh lòng ghen ghét, đặt để nên điều, mong hãm hại người vô tội; thói thường vẫn thế. Chị em tiện thiếp là dòng dõi nhà nho, đến tiện thiếp là phận gái còn được học đòi lễ nghĩa, huống chi em trai tiện thiếp là kẻ phải nối dõi tông đường?
- Ái phi nên gìn vàng giữ ngọc. Thôi ta thu xếp thế là ổn thỏa chứ?
Nàng ngập ngừng rồi lại nói:
- Ơn trời biển của chúa thượng, kiếp sau tiện thiếp nguyện đầu thai làm khuyển mã để báo đền. Chỉ nghĩ em tiện thiếp hiện nay nhiều người ghét. Mỗi khi đi đâu, thường có nhiều kẻ rình ám hại. Kẻ ghét nhất em tiện thiếp là Nguyễn Mại. Người này, tiện thiếp nghe như chúa thượng mới phong cho làm chức Hộ thành?
- Nguyễn Mại là một chính nhân quân tử, ái phi không phải quan tâm.
- Tâu chúa thượng, người ta đã không ưa nhau thì dễ sinh ra xát cọ. Nguyễn Mại làm Hộ thành, thì em tiện thiếp, tuy làm rể chúa thượng cũng chẳng chắc được yên.
- Một khi đã làm rể ta thì ai dám phạm đến.
- Đó là tiện thiếp lo xa cho em, vì nó chỉ có chúa thượng che chở, mà quân thù thì khắp kinh thành, nhất là quan Hộ thành mới.
- Như ý ái phi ta nên cất chức Nguyễn Mại?
- Tâu chúa thượng, tiện thiếp đâu có ý ấy. Chỉ xin chúa thượng rủ lòng thương đến em tiện thiếp mà che chở cho chu đáo.
- Ý ái phi muốn thế nào? Ta không che chở cho con rể thì che chở cho ai?
- Em tiện thiếp có lệ hay xuất du. Những lúc ấy thân cô, thế cô, tiện thiếp lo cho nó lắm. Cha mẹ tiện thiếp sinh có nó là trai, có mệnh hệ nào thì là mất giống. Vậy xin chúa thượng ban cho nó mấy chữ đề vào biển hay cờ để cho thiên hạ sợ uy chúa thượng không dám phạm đến nó.”
(Trích Đêm hội Long Trì - Nguyễn Huy Tưởng, vnu.edu.vn)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 [706648]: Xác định ngôi kể và người kể chuyện trong đoạn trích.
- Ngôi kể: thứ ba.
- Người kể chuyện: giấu mặt/ ẩn danh.
- Người kể chuyện: giấu mặt/ ẩn danh.
Câu 2 [706649]: Theo đoạn trích, trong tâm trạng chúa Trịnh Sâm có gì mâu thuẫn, xung đột?
Theo đoạn trích, trong tâm trạng chúa Trịnh Sâm có sự mâu thuẫn, xung đột: Phần thì nể Tuyên phi, phần thì thương con, không lẽ ngài lại gả con gái yêu cho một kẻ ăn chơi phóng đãng.
Câu 3 [706650]: Ngài không nỡ làm phật ý người tuyệt sắc đã cho ngài những phút đầm ấm nhất đời.
Chi tiết khắc hoạ tình cảm nào của Tĩnh Đô vương với Tuyên phi Đặng Thị Huệ?
Chi tiết khắc hoạ tình cảm nào của Tĩnh Đô vương với Tuyên phi Đặng Thị Huệ?
Chi tiết khắc hoạ tình yêu, sự say đắm, si mê của Tĩnh Đô vương với Tuyên phi Đặng Thị Huệ. Tình yêu, lòng mê đắm ấy được thể hiện qua thái độ nâng niu, chiều chuộng (không nỡ làm phật ý) Tuyên phi.
Câu 4 [706651]: “Tâu Chúa thượng, tiện thiếp biết lấy gì báo đáp thánh ân? Nhưng em tiện thiếp có làm chi mà phải tu tỉnh? Có chi chỉ tại thiên hạ thấy chúa thượng cho chị em tiện thiếp được nhuần ơn mưa móc, họ sinh lòng ghen ghét, đặt để nên điều, mong hãm hại người vô tội; thói thường vẫn thế.”
Lời nói trên đây bộc lộ tính cách nào trong nhân vật Tuyên phi?
Lời nói trên đây bộc lộ tính cách nào trong nhân vật Tuyên phi?
Lời nói trên khắc hoạ nhiều nét tính cách của nhân vật Tuyên phi:
- Sự khéo léo/ khôn khéo (thể hiện qua những lời khen nịnh: “tiện thiếp biết lấy gì báo đáp thánh ân?”, “chúa thượng cho chị em tiện thiếp được nhuần ơn mưa móc”).
- Sắc sảo, xảo quyệt (lợi dụng tình cảm của Tĩnh Đô vương để hờn lẫy, làm mình làm mẩy với nhà chúa: “em tiện thiếp có làm chi mà phải tu tỉnh?”, để đặt điều vu vạ “họ sinh lòng ghen ghét, đặt để nên điều, mong hãm hại người vô tội” hòng nói đỡ cho em trai của Tuyên phi).
- Sự khéo léo/ khôn khéo (thể hiện qua những lời khen nịnh: “tiện thiếp biết lấy gì báo đáp thánh ân?”, “chúa thượng cho chị em tiện thiếp được nhuần ơn mưa móc”).
- Sắc sảo, xảo quyệt (lợi dụng tình cảm của Tĩnh Đô vương để hờn lẫy, làm mình làm mẩy với nhà chúa: “em tiện thiếp có làm chi mà phải tu tỉnh?”, để đặt điều vu vạ “họ sinh lòng ghen ghét, đặt để nên điều, mong hãm hại người vô tội” hòng nói đỡ cho em trai của Tuyên phi).
Câu 5 [706652]: Cảm nhận của anh/chị về hình tương Tuyên phi trong đoạn trích (trình bày khoảng 5 - 7 dòng).
- Hình tượng Tuyên phi trong đoạn trích:
+ Xinh đẹp (được chúa gọi là người tuyệt sắc, người ngọc).
+ Khéo chiều chuộng Tĩnh Đô vương (chúa Trịnh Sâm): cho ngài những phút đầm ấm nhất đời nên được chúa rất mực yêu chiều (thậm chí có thể coi nhẹ con gái để chiều lòng Tuyên phi).
+ Ghê gớm, sắc sảo (Tuyên phi lợi dụng tình cảm của chúa để mưu lợi cho em trai, củng cố địa vị cho bản thân và em trai; gièm pha Nguyễn Mại;...)
+ Xuất thân dòng dõi nhà nho, được học đòi lễ nghĩa nhưng bất nhân, vô đạo, loạn luân (ép chúa phải gả con gái là công chúa Quỳnh Hoa cho em trai mình.)
- Hình tượng Tuyên phi hiện lên thật xấu xa, đáng ghét/ đáng ghê sợ.
+ Xinh đẹp (được chúa gọi là người tuyệt sắc, người ngọc).
+ Khéo chiều chuộng Tĩnh Đô vương (chúa Trịnh Sâm): cho ngài những phút đầm ấm nhất đời nên được chúa rất mực yêu chiều (thậm chí có thể coi nhẹ con gái để chiều lòng Tuyên phi).
+ Ghê gớm, sắc sảo (Tuyên phi lợi dụng tình cảm của chúa để mưu lợi cho em trai, củng cố địa vị cho bản thân và em trai; gièm pha Nguyễn Mại;...)
+ Xuất thân dòng dõi nhà nho, được học đòi lễ nghĩa nhưng bất nhân, vô đạo, loạn luân (ép chúa phải gả con gái là công chúa Quỳnh Hoa cho em trai mình.)
- Hình tượng Tuyên phi hiện lên thật xấu xa, đáng ghét/ đáng ghê sợ.
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 6 [706653]: (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận hình tượng nhân vật chúa Trịnh Sâm trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận hình tượng nhân vật chúa Trịnh Sâm trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận hình tượng nhân vật chúa Trịnh Sâm trong đoạn trích từ tiểu thuyết Đêm hội Long Trì (Nguyễn Huy Tưởng) có thể được triển khai theo hướng:
- Nguyễn Huy Tưởng là một trong những nhà văn xuất sắc của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông có thiên hướng khai thác đề tài lịch sử và có đóng góp nổi bật ở thể loại tiểu thuyết và kịch. Văn phong của ông vừa giản dị, trong sáng, vừa đôn hậu, thâm trầm, sâu sắc.
- Đêm hội Long Trì: tiểu thuyết lịch sử nổi tiếng của Nguyễn Huy Tưởng, lấy bối cảnh từ một giai đoạn lịch sử có thật của nước ta. Đoạn trích khắc hoạ một cách ấn tượng hình tượng nhân vật chúa Trịnh Sâm:
+ Vị thế: chúa Trịnh Sâm (Tĩnh Đô vương) là người có quyền lực tối thượng bấy giờ.
+ Bối cảnh xuất hiện nhân vật:
• Trong phủ chúa, tại Bội Lan thất - nơi ở của Tuyên phi họ Đặng.
• Trong tình cảnh khó xử, giữa một bên là con gái yêu (quận chúa Quỳnh Hoa) và một bên là thiếp yêu (Tuyên phi Đặng Thị Huệ).
+ Trong đoạn trích, hình tượng Trịnh Sâm chủ yếu được khắc hoạ qua các chi tiết miêu tả nội tâm và lời nói (với Tuyên phi). Theo đó, nhân vật hiện lên là:
• Một người cha rất mực thương con gái (Chúa rất yêu nàng, săn sóc từng li từng tí. Chúa vẫn để tâm kén rể.; hiểu lòng con gái biết con gái có chút tình thầm kín đối với con quan cố Thị lang họ Nguyễn; đã có ý gả Quỳnh Hoa cho chàng Bảo Kim).
• Một người đứng đầu có nhận thức lí tính, biết phải trái đúng sai: thể hiện qua sự nhìn nhận công bằng về Bảo Kim (con nhà vọng tộc, tài mạo song toàn, bậc văn tài), về Nguyễn Mại (một chính nhân quân tử), về em trai Tuyên phi (một kẻ ăn chơi phóng đãng, nên tu tỉnh), về ranh giới giữa việc công và tình riêng (ái phi không phải quan tâm đến Nguyễn Mại).
• Song vì quá luỵ tình nên bạc nhược chiều theo những đòi hỏi vô lối, loạn luân của Tuyên phi, nhượng bộ, gả con gái mình cho em trai Tuyên phi - một kẻ hoang dâm vô đạo (không nỡ làm phật ý người tuyệt sắc đã cho ngài những phút đầm ấm nhất đời; thất kinh được tin nàng ốm; quyết định gả con gái yêu cho quốc cữu).
- Đoạn trích đã khắc hoạ hình tượng chúa Trịnh Sâm chân thực, sinh động với tâm lí và tính cách khá phức tạp, để lại trong người đọc nhiều xúc cảm yêu ghét đa chiều.
- Nguyễn Huy Tưởng là một trong những nhà văn xuất sắc của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông có thiên hướng khai thác đề tài lịch sử và có đóng góp nổi bật ở thể loại tiểu thuyết và kịch. Văn phong của ông vừa giản dị, trong sáng, vừa đôn hậu, thâm trầm, sâu sắc.
- Đêm hội Long Trì: tiểu thuyết lịch sử nổi tiếng của Nguyễn Huy Tưởng, lấy bối cảnh từ một giai đoạn lịch sử có thật của nước ta. Đoạn trích khắc hoạ một cách ấn tượng hình tượng nhân vật chúa Trịnh Sâm:
+ Vị thế: chúa Trịnh Sâm (Tĩnh Đô vương) là người có quyền lực tối thượng bấy giờ.
+ Bối cảnh xuất hiện nhân vật:
• Trong phủ chúa, tại Bội Lan thất - nơi ở của Tuyên phi họ Đặng.
• Trong tình cảnh khó xử, giữa một bên là con gái yêu (quận chúa Quỳnh Hoa) và một bên là thiếp yêu (Tuyên phi Đặng Thị Huệ).
+ Trong đoạn trích, hình tượng Trịnh Sâm chủ yếu được khắc hoạ qua các chi tiết miêu tả nội tâm và lời nói (với Tuyên phi). Theo đó, nhân vật hiện lên là:
• Một người cha rất mực thương con gái (Chúa rất yêu nàng, săn sóc từng li từng tí. Chúa vẫn để tâm kén rể.; hiểu lòng con gái biết con gái có chút tình thầm kín đối với con quan cố Thị lang họ Nguyễn; đã có ý gả Quỳnh Hoa cho chàng Bảo Kim).
• Một người đứng đầu có nhận thức lí tính, biết phải trái đúng sai: thể hiện qua sự nhìn nhận công bằng về Bảo Kim (con nhà vọng tộc, tài mạo song toàn, bậc văn tài), về Nguyễn Mại (một chính nhân quân tử), về em trai Tuyên phi (một kẻ ăn chơi phóng đãng, nên tu tỉnh), về ranh giới giữa việc công và tình riêng (ái phi không phải quan tâm đến Nguyễn Mại).
• Song vì quá luỵ tình nên bạc nhược chiều theo những đòi hỏi vô lối, loạn luân của Tuyên phi, nhượng bộ, gả con gái mình cho em trai Tuyên phi - một kẻ hoang dâm vô đạo (không nỡ làm phật ý người tuyệt sắc đã cho ngài những phút đầm ấm nhất đời; thất kinh được tin nàng ốm; quyết định gả con gái yêu cho quốc cữu).
- Đoạn trích đã khắc hoạ hình tượng chúa Trịnh Sâm chân thực, sinh động với tâm lí và tính cách khá phức tạp, để lại trong người đọc nhiều xúc cảm yêu ghét đa chiều.
Câu 7 [706654]: (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/chị về hiện tượng lạm dụng ứng dụng Chat GPT trong học tập ở một bộ phận không nhỏ giới trẻ hiện nay.
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/chị về hiện tượng lạm dụng ứng dụng Chat GPT trong học tập ở một bộ phận không nhỏ giới trẻ hiện nay.
Bài văn trình bày suy nghĩ về hiện tượng lạm dụng ứng dụng Chat GPT trong học tập ở một bộ phận không nhỏ giới trẻ hiện nay có thể được triển khai nhiều cách. Song cần bảo đảm các ý:
1. Mở bài (gián tiếp)
- Dẫn dắt vấn đề
- Nêu vấn đề
2. Thân bài
- Chat GPT (tên gọi đầy đủ là Chat Generative Pre-training Transformer) là một chatbot do công ty khởi nghiệp OpenAI (Mỹ) phát triển từ mô hình GPT-3.5, được đào tạo để đưa ra câu trả lời giống như một cuộc trò chuyện với người thật. Ứng dụng Chat GPT (chatbot) được mệnh danh là trí tuệ nhân tạo (AI) thông minh nhất thế giới. Không chỉ có vậy, điểm độc đáo ở ChatGPT là khả năng tiếp cận dễ dàng, miễn phí và nhanh chóng. Công cụ này có thể trò chuyện, trả lời lưu loát đầy đủ các câu hỏi mà bạn đưa ra, bất kể là thắc mắc về lĩnh vực gì. Với sự hiểu biết trong nhiều lĩnh vực, các câu hỏi thắc mắc của người sử dụng đã được Chat GPT trả lời chỉ sau vài giây. Việc Chat GPT ra mắt hồi tháng 11 - 2022 được ghi nhớ như một bước ngoặt trong việc giới thiệu một làn sóng trí tuệ nhân tạo mới tới công chúng.
- Thực trạng lạm dụng Chat GPT trong học tập ở giới trẻ hiện nay:
+ Thực tế, không thể phủ nhận được vai trò tuyệt vời của Chat GPT đối với đời sống con người, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục. Chat GPT có thể hỗ trợ, tư vấn các bạn trẻ học tập, giải trí, tình cảm,... thông qua bất kì yêu cầu nào được nhập vào hệ thống. Nhiều câu trả lời của Chat GPT còn rất hài hước. Khác với các công cụ Google, Opera, Safari, Cốc Cốc,... với trí tuệ nhân tạo AI cùng khối lượng dữ liệu kiến thức khổng lồ, Chat GPT có thể lập tức cho người sử dụng nhận lại duy nhất một kết quả cho vấn đề đang thắc mắc. Tốc độ “nhanh như cắt ấy” thực phù hợp với với nhu cầu “ngay và luôn” của những người trẻ, đặc biệt là những người ít kiên trì. Theo đó, thay vì bỏ ra nhiều giờ để lựa chọn và chắt lọc thông tin từ nhiều kết quả tìm kiếm, nhiều người trẻ ưu tiên sử dụng Chat GPT hơn, thậm chí, họ lạm dụng nó. Bài tập được thầy cô giao, họ giao Chat GPT xử lí. Gặp khúc mắc trong tình cảm, họ nhờ “chuyên gia tâm lí” Chat GPT. Căng thẳng, mệt mỏi, họ trò chuyện phiếm với Chat GPT. Thế giới quanh họ là Chat GPT thay vì là thầy cô, các nhóm bạn cùng học, là người thân, bạn bè,...
+ Những hệ luỵ từ việc lạm dụng Chat GPT ở người trẻ:
• Việc lạm dụng Chat GPT trong học tập khiến nhiều bạn trẻ rơi vào tình trạng thụ động, lười tư duy, ỷ lại, mất đi khả năng phản biện,... Khi những bài tập về nhà, những bài luận được người học “giao lại” cho Chat GPT, sự gian lận trong học tập được công khai diễn ra một cách đàng hoàng. Thêm nữa, cần thấy chất lượng câu trả lời của Chat GPT còn phụ thuộc nguồn dữ liệu đã được học; hệ thống này cũng chưa cung cấp các nguồn tham chiếu của câu trả lời. Bởi lẽ đó, nếu quá tin vào những gợi ý từ Chat GPT mà không kiểm chứng, không cẩn thận chúng ta sẽ chỉ nhận lại được những sản phẩm học tập có chất lượng trung bình.
• Việc lạm dụng Chat GPT trong việc tư vấn tình cảm hay trò chuyện phiếm khiến các bạn trẻ bị “ngắt kết nối” với đời sống thực, làm phân rã các mối quan hệ xã hội giữa người với người, làm mai một các tình cảm cốt lõi (tình cảm gia đình, tình bạn, tình yêu,...). Đó là chưa kể đến việc ngôn ngữ của Chat GPT là ngôn ngữ của người máy (chủ yếu tồn tại ở dạng chữ), nó không có âm điệu, ngữ điệu, không có biểu cảm nên vô hồn.
• Nhiều người trẻ trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo. Các chuyên gia cảnh báo Chat GPT có thể được sử dụng trong các hoạt động tội phạm trên không gian mạng. Sau khi Chat GPT xuất hiện, một số hacker đã lợi dụng khả năng viết code của chatbot này để viết các phần mềm lừa đảo nhằm tấn công và thực hiện ý đồ đánh cắp thông tin. Theo đó, việc lạm dụng Chat GPT hoàn toàn có thể đẩy người trẻ đứng trước nguy cơ mất an toàn an ninh mạng.
- Để người trẻ sử dụng Chat GPT một cách lành mạnh:
+ Về nhận thức: Chúng ta chỉ nên coi nó là một công cụ hỗ trợ trong học tập cũng như trong đời sống thay vì sử dụng nó như một chìa khoá vạn năng. Thậm chí nếu có thể làm chủ Chat GPT, chúng ta sẽ có những thành quả bất ngờ. (Thực tế cho thấy nhiều bạn trẻ nâng cao năng lực IELTS nhờ việc sử dụng Chat GPT; nhiều bạn cũng học các môn Tự nhiên tốt hơn khi biết ứng dụng Chat GPT vào học tập)
+ Về hành động: Chúng ta chỉ nên sử dụng Chat GPT khi thực sự cần thiết, việc sử dụng cần gắn liền với mục đích lành mạnh, có kỉ luật về thời gian. Gia tăng sự kết nối với cuộc sống, con người thực tế cũng là cách để chúng ta hạn chế việc lạm dụng Chat GPT, Deep Seek,...
3. Kết bài
Rút ra bài học nhận thức và hành động
1. Mở bài (gián tiếp)
- Dẫn dắt vấn đề
- Nêu vấn đề
2. Thân bài
- Chat GPT (tên gọi đầy đủ là Chat Generative Pre-training Transformer) là một chatbot do công ty khởi nghiệp OpenAI (Mỹ) phát triển từ mô hình GPT-3.5, được đào tạo để đưa ra câu trả lời giống như một cuộc trò chuyện với người thật. Ứng dụng Chat GPT (chatbot) được mệnh danh là trí tuệ nhân tạo (AI) thông minh nhất thế giới. Không chỉ có vậy, điểm độc đáo ở ChatGPT là khả năng tiếp cận dễ dàng, miễn phí và nhanh chóng. Công cụ này có thể trò chuyện, trả lời lưu loát đầy đủ các câu hỏi mà bạn đưa ra, bất kể là thắc mắc về lĩnh vực gì. Với sự hiểu biết trong nhiều lĩnh vực, các câu hỏi thắc mắc của người sử dụng đã được Chat GPT trả lời chỉ sau vài giây. Việc Chat GPT ra mắt hồi tháng 11 - 2022 được ghi nhớ như một bước ngoặt trong việc giới thiệu một làn sóng trí tuệ nhân tạo mới tới công chúng.
- Thực trạng lạm dụng Chat GPT trong học tập ở giới trẻ hiện nay:
+ Thực tế, không thể phủ nhận được vai trò tuyệt vời của Chat GPT đối với đời sống con người, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục. Chat GPT có thể hỗ trợ, tư vấn các bạn trẻ học tập, giải trí, tình cảm,... thông qua bất kì yêu cầu nào được nhập vào hệ thống. Nhiều câu trả lời của Chat GPT còn rất hài hước. Khác với các công cụ Google, Opera, Safari, Cốc Cốc,... với trí tuệ nhân tạo AI cùng khối lượng dữ liệu kiến thức khổng lồ, Chat GPT có thể lập tức cho người sử dụng nhận lại duy nhất một kết quả cho vấn đề đang thắc mắc. Tốc độ “nhanh như cắt ấy” thực phù hợp với với nhu cầu “ngay và luôn” của những người trẻ, đặc biệt là những người ít kiên trì. Theo đó, thay vì bỏ ra nhiều giờ để lựa chọn và chắt lọc thông tin từ nhiều kết quả tìm kiếm, nhiều người trẻ ưu tiên sử dụng Chat GPT hơn, thậm chí, họ lạm dụng nó. Bài tập được thầy cô giao, họ giao Chat GPT xử lí. Gặp khúc mắc trong tình cảm, họ nhờ “chuyên gia tâm lí” Chat GPT. Căng thẳng, mệt mỏi, họ trò chuyện phiếm với Chat GPT. Thế giới quanh họ là Chat GPT thay vì là thầy cô, các nhóm bạn cùng học, là người thân, bạn bè,...
+ Những hệ luỵ từ việc lạm dụng Chat GPT ở người trẻ:
• Việc lạm dụng Chat GPT trong học tập khiến nhiều bạn trẻ rơi vào tình trạng thụ động, lười tư duy, ỷ lại, mất đi khả năng phản biện,... Khi những bài tập về nhà, những bài luận được người học “giao lại” cho Chat GPT, sự gian lận trong học tập được công khai diễn ra một cách đàng hoàng. Thêm nữa, cần thấy chất lượng câu trả lời của Chat GPT còn phụ thuộc nguồn dữ liệu đã được học; hệ thống này cũng chưa cung cấp các nguồn tham chiếu của câu trả lời. Bởi lẽ đó, nếu quá tin vào những gợi ý từ Chat GPT mà không kiểm chứng, không cẩn thận chúng ta sẽ chỉ nhận lại được những sản phẩm học tập có chất lượng trung bình.
• Việc lạm dụng Chat GPT trong việc tư vấn tình cảm hay trò chuyện phiếm khiến các bạn trẻ bị “ngắt kết nối” với đời sống thực, làm phân rã các mối quan hệ xã hội giữa người với người, làm mai một các tình cảm cốt lõi (tình cảm gia đình, tình bạn, tình yêu,...). Đó là chưa kể đến việc ngôn ngữ của Chat GPT là ngôn ngữ của người máy (chủ yếu tồn tại ở dạng chữ), nó không có âm điệu, ngữ điệu, không có biểu cảm nên vô hồn.
• Nhiều người trẻ trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo. Các chuyên gia cảnh báo Chat GPT có thể được sử dụng trong các hoạt động tội phạm trên không gian mạng. Sau khi Chat GPT xuất hiện, một số hacker đã lợi dụng khả năng viết code của chatbot này để viết các phần mềm lừa đảo nhằm tấn công và thực hiện ý đồ đánh cắp thông tin. Theo đó, việc lạm dụng Chat GPT hoàn toàn có thể đẩy người trẻ đứng trước nguy cơ mất an toàn an ninh mạng.
- Để người trẻ sử dụng Chat GPT một cách lành mạnh:
+ Về nhận thức: Chúng ta chỉ nên coi nó là một công cụ hỗ trợ trong học tập cũng như trong đời sống thay vì sử dụng nó như một chìa khoá vạn năng. Thậm chí nếu có thể làm chủ Chat GPT, chúng ta sẽ có những thành quả bất ngờ. (Thực tế cho thấy nhiều bạn trẻ nâng cao năng lực IELTS nhờ việc sử dụng Chat GPT; nhiều bạn cũng học các môn Tự nhiên tốt hơn khi biết ứng dụng Chat GPT vào học tập)
+ Về hành động: Chúng ta chỉ nên sử dụng Chat GPT khi thực sự cần thiết, việc sử dụng cần gắn liền với mục đích lành mạnh, có kỉ luật về thời gian. Gia tăng sự kết nối với cuộc sống, con người thực tế cũng là cách để chúng ta hạn chế việc lạm dụng Chat GPT, Deep Seek,...
3. Kết bài
Rút ra bài học nhận thức và hành động