I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
“Vũ Như Tô - Cảnh ngộ chúng tôi có khác chi cảnh ngộ bà? Có phần khổ nhục hơn nữa. Chế độ thì nghiệt ngã vô lí: nhà không cho làm cao, áo không cho mặc đẹp. Ai xây một kiểu nhà mới khả quan, thì lập tức kết vào tội lộng hành đem chém. Thành thử không ai dám vượt ngoài khuôn sáo nghìn xưa, nghề kiến trúc đọng lại như một vũng ao tù. Người có tài không được thi thố đành phải tiến về mặt tiểu xảo. Mà nói ngay đến những bọn này nào họ có được yên thân. Họ phải lẩn lút, giấu giếm. Vô phúc mà triều đình biết, thế là gia đình tan nát. Họ bị đóng cũi giải kinh, để làm những công việc nhà vua, thân giam trong nội như một tên trọng phạm, mãi đến khi mắt mờ, tay chậm, họ mới được thải hồi nguyên quán. Triều đình còn không ban cho họ một chút bổng nhỏ để mưu sống buổi tàn niên. Cách đối đãi như thế, thì nhân tài nhiều sao được, mà ai chịu luyện tập cho thành tài? Thậm chí người ta nói kẻ có tài đã không giúp cho gia đình, còn là một cái vạ nữa.
Đan Thiềm - Thảo nào mà nước ta không có lấy một lâu đài nào ra hồn, khả dĩ sánh với những lâu đài Trung Quốc. Ngay cả Chiêm Thành cũng hơn ta nhiều lắm...
Vũ Như Tô - Tôi bẩm sinh có khiếu về kiến trúc. Tôi đã vào học văn, sau bỏ văn tập nghề, nhưng tập thì tập, vẫn lo nơm nớp, chỉ sợ triều đình biết, thì vợ con ở nhà nheo nhóc, mà mình cũng không biết bao giờ được tháo cũi, sổ lồng. Vua Hồng Thuận ngày nay càng khinh rẻ chúng tôi, cách đối đãi lại bạc ác. Chẳng qua là cái nợ tài hoa, chứ thực ra theo nghề ở ta lợi chẳng có mà nhục thì nhiều.
Đan Thiềm - Chính vì thế mà ông càng đáng trọng.
Vũ Như Tô - Trọng để làm gì? Tìm danh vọng chúng tôi đã chẳng chọn nghề này. Đời lẩn lút...
Đan Thiềm - Vậy thì các ông luyện nghề làm gì, luyện mà không đem ra thi thố?
Vũ Như Tô - Đó là nỗi khổ tâm của chúng tôi. Biết đa mang là khổ nhục mà không sao bỏ được. Như bóng theo hình. Chúng tôi vẫn chờ dịp.
Đan Thiềm - Dịp đấy chứ? Cửu Trùng Đài...
Vũ Như Tô - Bà đừng nói nữa cho tôi thêm đau lòng. Ngày ngày, tôi thấy các bạn thân bị bắt giải kinh, người nhà khóc như đưa ma. Còn tôi, mong manh tin quan đến bắt, tôi đem mẹ già, vợ và hai đứa con nhỏ đi trốn. Được một năm có kẻ tố giác, quan địa phương đem lính tráng đến vây kín nơi tôi ở. Tôi biết là tuyệt lộ, mặc cho họ gông cùm. (Chàng rơm rớm nước mắt) Mẹ tôi chạy ra bị lính đẩy ngã, chết ngay bên chân tôi. Bọn sai nha lộng quyền quá thể. Rồi tôi bị giải lên tỉnh, từ tỉnh lên kinh, ăn uống kham khổ, roi vọt như mưa trên mình, lắm khi tôi chết lặng đi. Mẹ cháu lẽo đẽo theo sau, khóc lóc nhếch nhác, tôi càng đau xót can tràng. Cũng vì thế mà tôi thề là đành chết chứ không chịu làm gì.”
Thực hiện các yêu cầu:
“Vũ Như Tô - Cảnh ngộ chúng tôi có khác chi cảnh ngộ bà? Có phần khổ nhục hơn nữa. Chế độ thì nghiệt ngã vô lí: nhà không cho làm cao, áo không cho mặc đẹp. Ai xây một kiểu nhà mới khả quan, thì lập tức kết vào tội lộng hành đem chém. Thành thử không ai dám vượt ngoài khuôn sáo nghìn xưa, nghề kiến trúc đọng lại như một vũng ao tù. Người có tài không được thi thố đành phải tiến về mặt tiểu xảo. Mà nói ngay đến những bọn này nào họ có được yên thân. Họ phải lẩn lút, giấu giếm. Vô phúc mà triều đình biết, thế là gia đình tan nát. Họ bị đóng cũi giải kinh, để làm những công việc nhà vua, thân giam trong nội như một tên trọng phạm, mãi đến khi mắt mờ, tay chậm, họ mới được thải hồi nguyên quán. Triều đình còn không ban cho họ một chút bổng nhỏ để mưu sống buổi tàn niên. Cách đối đãi như thế, thì nhân tài nhiều sao được, mà ai chịu luyện tập cho thành tài? Thậm chí người ta nói kẻ có tài đã không giúp cho gia đình, còn là một cái vạ nữa.
Đan Thiềm - Thảo nào mà nước ta không có lấy một lâu đài nào ra hồn, khả dĩ sánh với những lâu đài Trung Quốc. Ngay cả Chiêm Thành cũng hơn ta nhiều lắm...
Vũ Như Tô - Tôi bẩm sinh có khiếu về kiến trúc. Tôi đã vào học văn, sau bỏ văn tập nghề, nhưng tập thì tập, vẫn lo nơm nớp, chỉ sợ triều đình biết, thì vợ con ở nhà nheo nhóc, mà mình cũng không biết bao giờ được tháo cũi, sổ lồng. Vua Hồng Thuận ngày nay càng khinh rẻ chúng tôi, cách đối đãi lại bạc ác. Chẳng qua là cái nợ tài hoa, chứ thực ra theo nghề ở ta lợi chẳng có mà nhục thì nhiều.
Đan Thiềm - Chính vì thế mà ông càng đáng trọng.
Vũ Như Tô - Trọng để làm gì? Tìm danh vọng chúng tôi đã chẳng chọn nghề này. Đời lẩn lút...
Đan Thiềm - Vậy thì các ông luyện nghề làm gì, luyện mà không đem ra thi thố?
Vũ Như Tô - Đó là nỗi khổ tâm của chúng tôi. Biết đa mang là khổ nhục mà không sao bỏ được. Như bóng theo hình. Chúng tôi vẫn chờ dịp.
Đan Thiềm - Dịp đấy chứ? Cửu Trùng Đài...
Vũ Như Tô - Bà đừng nói nữa cho tôi thêm đau lòng. Ngày ngày, tôi thấy các bạn thân bị bắt giải kinh, người nhà khóc như đưa ma. Còn tôi, mong manh tin quan đến bắt, tôi đem mẹ già, vợ và hai đứa con nhỏ đi trốn. Được một năm có kẻ tố giác, quan địa phương đem lính tráng đến vây kín nơi tôi ở. Tôi biết là tuyệt lộ, mặc cho họ gông cùm. (Chàng rơm rớm nước mắt) Mẹ tôi chạy ra bị lính đẩy ngã, chết ngay bên chân tôi. Bọn sai nha lộng quyền quá thể. Rồi tôi bị giải lên tỉnh, từ tỉnh lên kinh, ăn uống kham khổ, roi vọt như mưa trên mình, lắm khi tôi chết lặng đi. Mẹ cháu lẽo đẽo theo sau, khóc lóc nhếch nhác, tôi càng đau xót can tràng. Cũng vì thế mà tôi thề là đành chết chứ không chịu làm gì.”
(Trích Vũ Như Tô - Nguyễn Huy Tưởng, theo Văn bản đọc hiểu Ngữ văn 11, NXB Đại học Huế, 2023)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 [705652]: Theo đoạn trích, Vũ Như Tô có năng khiếu về lĩnh vực nào?
Theo đoạn trích, Vũ Như Tô có năng khiếu về lĩnh vực kiến trúc.
Câu 2 [705653]: Trong đoạn trích, lời nói nào của Đan Thiềm là lời nhận xét trực tiếp về nhân cách của Vũ Như Tô?
Trong đoạn trích, Đan Thiềm đã trực tiếp nhận xét về nhân cách của Vũ Như Tô qua câu nói: Chính vì thế mà ông càng đáng trọng.
Câu 3 [705654]: Bi kịch của Vũ Như Tô được thể hiện trong đoạn trích là gì?
Bi kịch của Vũ Như Tô được thể hiện trong đoạn trích là bi kịch nghề nghiệp của người nghệ sĩ tài năng nhưng sinh không gặp thời.
Câu 4 [705655]: “Dịp đấy chứ? Cửu Trùng Đài...”
Đan Thiềm muốn khuyên Vũ Như Tô điều gì qua lời thoại trên?
Đan Thiềm muốn khuyên Vũ Như Tô điều gì qua lời thoại trên?
Đan Thiềm muốn khuyên Vũ Như Tô nhận lấy cơ hội thể hiện tài năng, đó là (nhận lời vua Lê Tương Dực xây dựng) Cửu Trùng Đài - một tòa lâu đài, một công trình kiến trúc có thể giúp Vũ Như Tô bộc lộ năng lực của bản thân.
Câu 5 [705656]: Cảm nhận của anh/ chị về tình cảm Đan Thiềm dành cho nhân vật Vũ Như Tô trong đoạn trích (trình bày khoảng 5 - 7 dòng).
- Tình cảm Đan Thiềm dành cho nhân vật Vũ Như Tô trong đoạn trích: thấu hiểu cảnh ngộ của Vũ Như Tô; đồng cảm với nỗi lòng, tâm sự của Vũ Như Tô; coi trọng, ngưỡng mộ, suy tôn tài năng của vị kiến trúc sư tài ba; thành thực mong muốn tài năng ấy được tỏa rạng.
- Tình cảm Đan Thiềm dành cho Vũ Như Tô là tấm lòng của người yêu cái đẹp, trọng cái tài, là tấm lòng của một tri âm, của tình tri kỉ.
- Tình cảm Đan Thiềm dành cho Vũ Như Tô là tấm lòng của người yêu cái đẹp, trọng cái tài, là tấm lòng của một tri âm, của tình tri kỉ.
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 6 [705657]: (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận về hình tượng Vũ Như Tô trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận về hình tượng Vũ Như Tô trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận về hình tượng Vũ Như Tô trong đoạn trích rút từ vở kịch Vũ Như Tô (Nguyễn Huy Tưởng) có thể được triển khai theo hướng:
- Nguyễn Huy Tưởng là một trong những gương mặt xuất sắc của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông viết và thành công trên nhiều thể loại (tiểu thuyết, truyện ngắn, kịch,...). Vũ Như Tô là một trong nhiều vở bi kịch đáng tự hào của nền nghệ thuật sân khấu nước ta. Tác phẩm nói chung và đoạn trích nói riêng đã khắc họa thành công hình tượng kiến trúc sư Vũ Như Tô:
+ Bối cảnh xuất hiện nhân vật:
• Vũ Như Tô xuất hiện trong cuộc đối thoại với Đan Thiềm - người cung nữ rất mến mộ tài năng của ông.
• Chế độ xã hội nghiệt ngã vô lí (vua bạc ác, sai nha lộng quyền); xã hội không chuộng cái đẹp, không trọng người tài, không coi trọng sự sáng tạo (nhà không cho làm cao, áo không cho mặc đẹp. Ai xây một kiểu nhà mới khả quan, thì lập tức kết vào tội lộng hành đem chém; không ai dám vượt ngoài khuôn sáo nghìn xưa, nghề kiến trúc đọng lại như một vũng ao tù). Sống trong xã hội này, tài năng không được tỏa sáng (người có tài phải tiến về mặt tiểu xảo, phải sống lẩn lút, thậm chí thành cái vạ cho gia đình).
+ Hình tượng Vũ Như Tô:
• Nhân vật tự bộc lộ mình qua lời nói:
• Tài năng thiên bẩm (bẩm sinh có khiếu về kiến trúc); yêu nghề, say nghề (bỏ văn tập nghề, Biết đa mang là khổ nhục mà không sao bỏ được).
• Sinh bất phùng thời, là nạn nhân của chế độ xã hội hà khắc (vừa tập vừa nơm nớp lo sợ; nhà vua khinh rẻ, bạc đãi; mẹ bị đẩy chết ngay bên chân, bản thân bị giải lên kinh, roi vọt như mưa, vợ khóc lóc theo sau).
• Có nhận thức sâu sắc về tính chất khổ nhục của bản thân khi theo nghề (theo nghề ở ta lợi chẳng có mà nhục thì nhiều), song vẫn không nguôi hi vọng vào cơ hội để được trổ tài, thi thố tài năng của bản thân (Chúng tôi vẫn chờ dịp).
→ Những chia sẻ của Vũ Như Tô cho thấy ông là nhân vật bi kịch.
• Qua lời của Đan Thiềm: Vũ Như Tô là người có nhân cách, tài năng, đáng trọng.
→ Vũ Như Tô xứng đáng được mến kính, ngợi ca.
- Nguyễn Huy Tưởng là một trong những gương mặt xuất sắc của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông viết và thành công trên nhiều thể loại (tiểu thuyết, truyện ngắn, kịch,...). Vũ Như Tô là một trong nhiều vở bi kịch đáng tự hào của nền nghệ thuật sân khấu nước ta. Tác phẩm nói chung và đoạn trích nói riêng đã khắc họa thành công hình tượng kiến trúc sư Vũ Như Tô:
+ Bối cảnh xuất hiện nhân vật:
• Vũ Như Tô xuất hiện trong cuộc đối thoại với Đan Thiềm - người cung nữ rất mến mộ tài năng của ông.
• Chế độ xã hội nghiệt ngã vô lí (vua bạc ác, sai nha lộng quyền); xã hội không chuộng cái đẹp, không trọng người tài, không coi trọng sự sáng tạo (nhà không cho làm cao, áo không cho mặc đẹp. Ai xây một kiểu nhà mới khả quan, thì lập tức kết vào tội lộng hành đem chém; không ai dám vượt ngoài khuôn sáo nghìn xưa, nghề kiến trúc đọng lại như một vũng ao tù). Sống trong xã hội này, tài năng không được tỏa sáng (người có tài phải tiến về mặt tiểu xảo, phải sống lẩn lút, thậm chí thành cái vạ cho gia đình).
+ Hình tượng Vũ Như Tô:
• Nhân vật tự bộc lộ mình qua lời nói:
• Tài năng thiên bẩm (bẩm sinh có khiếu về kiến trúc); yêu nghề, say nghề (bỏ văn tập nghề, Biết đa mang là khổ nhục mà không sao bỏ được).
• Sinh bất phùng thời, là nạn nhân của chế độ xã hội hà khắc (vừa tập vừa nơm nớp lo sợ; nhà vua khinh rẻ, bạc đãi; mẹ bị đẩy chết ngay bên chân, bản thân bị giải lên kinh, roi vọt như mưa, vợ khóc lóc theo sau).
• Có nhận thức sâu sắc về tính chất khổ nhục của bản thân khi theo nghề (theo nghề ở ta lợi chẳng có mà nhục thì nhiều), song vẫn không nguôi hi vọng vào cơ hội để được trổ tài, thi thố tài năng của bản thân (Chúng tôi vẫn chờ dịp).
→ Những chia sẻ của Vũ Như Tô cho thấy ông là nhân vật bi kịch.
• Qua lời của Đan Thiềm: Vũ Như Tô là người có nhân cách, tài năng, đáng trọng.
→ Vũ Như Tô xứng đáng được mến kính, ngợi ca.
Câu 7 [705658]: (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/ chị về hiện tượng sử dụng thuốc lá điện tử ở nhiều người trẻ hiện nay.
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/ chị về hiện tượng sử dụng thuốc lá điện tử ở nhiều người trẻ hiện nay.
Bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ về hiện tượng sử dụng thuốc lá điện tử ở nhiều người trẻ hiện nay có thể triển khai theo nhiều cách, song cần bảo đảm các ý chính:
1. Mở bài (gián tiếp)
- Dẫn dắt vấn đề
- Nêu vấn đề
2. Thân bài
- Thuốc lá điện tử (E - cigarette hay Vape) là thiết bị điện tử cầm tay mô phỏng hình dạng và chức năng của thuốc lá truyền thống. Song, thay vì đốt cháy lá thuốc lá để tạo khói, thuốc lá điện tử sử dụng pin để làm nóng dung dịch điện tử tạo ra khí dung cho người dùng hít vào.
Thuốc lá điện tử gồm bộ phận pin, sạc, bộ phận gia nhiệt, dẫn dòng khí; bộ phận chứa ống đựng dung dịch điện tử. Các loại thuốc lá điện tử phổ biến nhất là Vape pen, Mod, Pod system.
Thuốc lá điện tử chứa chất gây nghiện nicotin và các loại hương liệu tạo mùi,... để hấp dẫn người dùng nhưng vô cùng độc hại, làm ảnh hưởng đến hệ hô hấp, tổn thương não bộ, sức khoẻ sinh sản,... của con người; gây ô nhiễm môi trường không khí;... Người hút thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng sẽ nêu gương xấu cho các thế hệ tiếp nối.
- Thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ hiện nay:
+ Thuốc lá điện tử vẫn đang xâm nhập vào các trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, sinh viên, đồng thời gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội. Theo số liệu của Bộ Y tế, chỉ trong vòng 2 năm, tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã gia tăng một cách đáng kể (từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% năm 2023). Sử dụng thuốc lá điện tử cao ở nhóm tuổi trẻ (15 - 24 tuổi) với tỉ lệ là 7,3%.
+ Cuối tháng 11 năm 2024, Quốc hội đã thông qua nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng... từ năm 2025 song đến nay, thực trạng này vẫn chưa có dấu hiệu ngừng dứt.
Nhiều người trẻ ngày nay hút thuốc lá vì họ coi đó là cách thể hiện cá tính bản thân. Họ thích sử dụng thuốc lá điện tử vì chúng có hương vị hấp dẫn, lại được thiết kế ấn tượng tạo trào lưu và phong cách hướng đến giới trẻ. Thêm vào đó, nhiều mạng xã hội gần như vẫn quảng cáo một cách công khai còn các điểm bán thuốc lá điện tử vấn bày bán với các chiêu trò giảm giá, tặng quà hấp dẫn,...
- Bộ luật Hình sự có điều 190 quy định về tội sản xuất, buôn bán hàng cấm, với mức phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỉ đồng hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm. Điều 191 quy định về tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm, với mức phạt tiền từ 50 triệu đến 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng - 3 năm. Song thực trạng buôn bán, sử dụng thuốc lá điện tử vẫn không có dấu hiệu chấm dứt dù lệnh cấm đã được ban hành. Theo đó, các cơ quan chức năng cần sớm ban bố các chế tài xử phạt thật nặng các đối tượng sử dụng sản phẩm này để thực trạng này được chấm dứt hoàn toàn.
Trước mắt, người trẻ cần nhận thức về mức độ nguy hại của thuốc lá điện tử, chủ động gây dựng những thói quen lành mạnh cho bản thân (như đọc sách, chơi thể thao, hoạt động cộng đồng,...); đồng thời gia đình, nhà trường, xã hội cũng cần theo dõi, động viên các bạn không tìm đến thứ chất độc nguy hiểm này.
3. Kết bài
Rút ra bài học nhận thức và hành động
1. Mở bài (gián tiếp)
- Dẫn dắt vấn đề
- Nêu vấn đề
2. Thân bài
- Thuốc lá điện tử (E - cigarette hay Vape) là thiết bị điện tử cầm tay mô phỏng hình dạng và chức năng của thuốc lá truyền thống. Song, thay vì đốt cháy lá thuốc lá để tạo khói, thuốc lá điện tử sử dụng pin để làm nóng dung dịch điện tử tạo ra khí dung cho người dùng hít vào.
Thuốc lá điện tử gồm bộ phận pin, sạc, bộ phận gia nhiệt, dẫn dòng khí; bộ phận chứa ống đựng dung dịch điện tử. Các loại thuốc lá điện tử phổ biến nhất là Vape pen, Mod, Pod system.
Thuốc lá điện tử chứa chất gây nghiện nicotin và các loại hương liệu tạo mùi,... để hấp dẫn người dùng nhưng vô cùng độc hại, làm ảnh hưởng đến hệ hô hấp, tổn thương não bộ, sức khoẻ sinh sản,... của con người; gây ô nhiễm môi trường không khí;... Người hút thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng sẽ nêu gương xấu cho các thế hệ tiếp nối.
- Thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ hiện nay:
+ Thuốc lá điện tử vẫn đang xâm nhập vào các trường học, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống, sức khỏe của học sinh, sinh viên, đồng thời gây ra các hậu quả trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội. Theo số liệu của Bộ Y tế, chỉ trong vòng 2 năm, tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã gia tăng một cách đáng kể (từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% năm 2023). Sử dụng thuốc lá điện tử cao ở nhóm tuổi trẻ (15 - 24 tuổi) với tỉ lệ là 7,3%.
+ Cuối tháng 11 năm 2024, Quốc hội đã thông qua nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng... từ năm 2025 song đến nay, thực trạng này vẫn chưa có dấu hiệu ngừng dứt.
Nhiều người trẻ ngày nay hút thuốc lá vì họ coi đó là cách thể hiện cá tính bản thân. Họ thích sử dụng thuốc lá điện tử vì chúng có hương vị hấp dẫn, lại được thiết kế ấn tượng tạo trào lưu và phong cách hướng đến giới trẻ. Thêm vào đó, nhiều mạng xã hội gần như vẫn quảng cáo một cách công khai còn các điểm bán thuốc lá điện tử vấn bày bán với các chiêu trò giảm giá, tặng quà hấp dẫn,...
- Bộ luật Hình sự có điều 190 quy định về tội sản xuất, buôn bán hàng cấm, với mức phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỉ đồng hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm. Điều 191 quy định về tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm, với mức phạt tiền từ 50 triệu đến 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng - 3 năm. Song thực trạng buôn bán, sử dụng thuốc lá điện tử vẫn không có dấu hiệu chấm dứt dù lệnh cấm đã được ban hành. Theo đó, các cơ quan chức năng cần sớm ban bố các chế tài xử phạt thật nặng các đối tượng sử dụng sản phẩm này để thực trạng này được chấm dứt hoàn toàn.
Trước mắt, người trẻ cần nhận thức về mức độ nguy hại của thuốc lá điện tử, chủ động gây dựng những thói quen lành mạnh cho bản thân (như đọc sách, chơi thể thao, hoạt động cộng đồng,...); đồng thời gia đình, nhà trường, xã hội cũng cần theo dõi, động viên các bạn không tìm đến thứ chất độc nguy hiểm này.
3. Kết bài
Rút ra bài học nhận thức và hành động