I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
“CA-PIU-LÉT PHU NHÂN - Con ơi, bây giờ là lúc phải nghĩ đến chuyện nhân duyên rồi. Nhiều người còn ít tuổi hơn con, ở ngay thành Vê-rô-na này, mà toàn là những người được trọng vọng cả, cũng đã tay bồng tay mang. Tính ra thì bằng trạc tuổi con bây giờ mẹ đã sinh con rồi, vậy mà con thì vẫn còn là con gái. Thôi để mẹ nói vắn tắt cho con hay: Chàng Pa-rít tài năng muốn hỏi con làm vợ đấy.
NHŨ MẪU - Tiểu thư ơi, người này mới thật!... Úi chao, dễ chừng cả thế gian này... Chà, con người cứ như là sáp nặn ấy!
CA-PIU-LÉT PHU NHÂN - Mùa hạ ở Vê-rô-na cũng chẳng có bông hoa nào bằng.
NHŨ MẪU - Vâng, đẹp như hoa thật đấy!
CA-PIU-LÉT PHU NHÂN - Con nghĩ sao? Con liệu có ưng chàng quý tộc này không? Tối nay, con sẽ thấy chàng ở buổi dạ yến nhà ta. Con hãy ngắm nhìn dung mạo của chàng Pa-rít trẻ tuổi như nhìn vào trang sách quý, con sẽ thấy vẻ thanh tao hiện ra dưới nét bút tuyệt trần. Con hãy nhìn kĩ từng nét cân đối của chàng, nét nọ như làm tăng vẻ đẹp của nét kia. Và nếu trên trang sách đó còn nét nào chưa rõ, thì như lời chú ghi bên lề sách, đôi mắt chàng sẽ làm sáng tỏ. Chàng chưa từng gắn bó với một ai, chàng như một tập tình ca quý giá chỉ cần một tấm bìa bọc lại là nên thiên tuyệt tác! Chàng như cá kia cần vẫy vùng nơi biển cả, và nếu vẻ đẹp bên trong lại được thêm vẻ đẹp bên ngoài ấp ủ thì thật là cảnh tuyệt vời. Quyển sách cũng được dự phần vinh hạnh dưới mắt bao người, khi cái móc gài bằng vàng của nó được ôm ấp những áng văn chương cũng quý giá như vàng. Kết duyên cùng chàng, con được chung hưởng mọi kho tàng quý báu của chàng, mà riêng phần con chẳng thiệt thòi sút kém gì.
NHŨ MẪU - Sút à? Gái phải hơi giai có phình ra thì có.
CA-PIU-LÉT PHU NHÂN - Hãy nói vắn tắt cho mẹ nghe, con có đáp lại mối tình của Pa-rít không?
GIU-LI-ÉT - Con sẽ để ý ngắm nhìn chàng để quý mến chàng, nếu ngắm nhìn nhau có thể khiến người ta quý mến nhau. Nhưng tầm mắt con cũng như mũi tên, mẹ ưng cho sức nó được bay tới đâu thì nó cắm sâu tới đó thôi.”
(Trích Rô-mê-ô và Giu-li-ét - Uy-li-am Sếch-xpia, theo Văn bản đọc hiểu Ngữ văn 11, NXB Đại học Huế, 2023)
Thực hiện các yêu cầu:
“CA-PIU-LÉT PHU NHÂN - Con ơi, bây giờ là lúc phải nghĩ đến chuyện nhân duyên rồi. Nhiều người còn ít tuổi hơn con, ở ngay thành Vê-rô-na này, mà toàn là những người được trọng vọng cả, cũng đã tay bồng tay mang. Tính ra thì bằng trạc tuổi con bây giờ mẹ đã sinh con rồi, vậy mà con thì vẫn còn là con gái. Thôi để mẹ nói vắn tắt cho con hay: Chàng Pa-rít tài năng muốn hỏi con làm vợ đấy.
NHŨ MẪU - Tiểu thư ơi, người này mới thật!... Úi chao, dễ chừng cả thế gian này... Chà, con người cứ như là sáp nặn ấy!
CA-PIU-LÉT PHU NHÂN - Mùa hạ ở Vê-rô-na cũng chẳng có bông hoa nào bằng.
NHŨ MẪU - Vâng, đẹp như hoa thật đấy!
CA-PIU-LÉT PHU NHÂN - Con nghĩ sao? Con liệu có ưng chàng quý tộc này không? Tối nay, con sẽ thấy chàng ở buổi dạ yến nhà ta. Con hãy ngắm nhìn dung mạo của chàng Pa-rít trẻ tuổi như nhìn vào trang sách quý, con sẽ thấy vẻ thanh tao hiện ra dưới nét bút tuyệt trần. Con hãy nhìn kĩ từng nét cân đối của chàng, nét nọ như làm tăng vẻ đẹp của nét kia. Và nếu trên trang sách đó còn nét nào chưa rõ, thì như lời chú ghi bên lề sách, đôi mắt chàng sẽ làm sáng tỏ. Chàng chưa từng gắn bó với một ai, chàng như một tập tình ca quý giá chỉ cần một tấm bìa bọc lại là nên thiên tuyệt tác! Chàng như cá kia cần vẫy vùng nơi biển cả, và nếu vẻ đẹp bên trong lại được thêm vẻ đẹp bên ngoài ấp ủ thì thật là cảnh tuyệt vời. Quyển sách cũng được dự phần vinh hạnh dưới mắt bao người, khi cái móc gài bằng vàng của nó được ôm ấp những áng văn chương cũng quý giá như vàng. Kết duyên cùng chàng, con được chung hưởng mọi kho tàng quý báu của chàng, mà riêng phần con chẳng thiệt thòi sút kém gì.
NHŨ MẪU - Sút à? Gái phải hơi giai có phình ra thì có.
CA-PIU-LÉT PHU NHÂN - Hãy nói vắn tắt cho mẹ nghe, con có đáp lại mối tình của Pa-rít không?
GIU-LI-ÉT - Con sẽ để ý ngắm nhìn chàng để quý mến chàng, nếu ngắm nhìn nhau có thể khiến người ta quý mến nhau. Nhưng tầm mắt con cũng như mũi tên, mẹ ưng cho sức nó được bay tới đâu thì nó cắm sâu tới đó thôi.”
(Trích Rô-mê-ô và Giu-li-ét - Uy-li-am Sếch-xpia, theo Văn bản đọc hiểu Ngữ văn 11, NXB Đại học Huế, 2023)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 [705659]: Đoạn trích gồm các nhân vật nào?
Đoạn trích gồm các nhân vật: Phu nhân Ca-piu-lét, Giu-li-ét, nhũ mẫu và Pa-rít (trong đó Pa-rít không xuất hiện trực tiếp mà chỉ gián tiếp hiện lên qua lời của các nhân vật khác.
Câu 2 [705660]: Sự việc nào được đề cập trong đoạn trích?
Sự việc được đề cập trong đoạn trích: Phu nhân Ca-piu-lét bày tỏ mong muốn con gái Giu-li-ét nhận lời lấy lấy chàng Pa-rít làm chồng.
Câu 3 [705661]: Các lượt lời của phu nhân Ca-piu-lét bộc lộ tình cảm, thái độ như thế nào dành cho Pa-rít?
ác lượt lời của phu nhân Ca-piu-lét bộc lộ tình cảm yêu mến, ngưỡng mộ và thái độ ngợi ca, tán tụng hết lời dành cho Pa-rít: chàng Pa-rít tài năng; đẹp hơn hoa mùa hạ ở Vê-rô-na (Mùa hạ ở Vê-rô-na cũng chẳng có bông hoa nào bằng.); trang sách quý, vẻ thanh tao hiện ra dưới nét bút tuyệt trần, từng nét cân đối, nét nọ như làm tăng vẻ đẹp của nét kia, đôi mắt sáng tỏ như lời ghi chú bên lề sách; như một tập tình ca quý giá chỉ cần một tấm bìa bọc lại là nên thiên tuyệt tác; như cá kia cần vẫy vùng nơi biển cả;...
Câu 4 [705662]: Giu-li-ét bộc lộ thái độ ra sao trước những lời nói của mẹ?
Trước những lời nói của mẹ về Pa-rít, Giu-li-ét bộc lộ thái độ hờ hững, dửng dưng, không mấy quan tâm (Con sẽ để ý ngắm nhìn chàng để quý mến chàng, nếu ngắm nhìn nhau có thể khiến người ta quý mến nhau.); tuỳ sự định liệu của mẹ, phó mặc cho mẹ (tầm mắt con cũng như mũi tên, mẹ ưng cho sức nó được bay tới đâu thì nó cắm sâu tới đó thôi).
Câu 5 [705663]: Anh/ Chị có đồng tình với kiểu dạng hôn nhân sắp đặt không? Vì sao?
Thí sinh tự do bày tỏ quan điểm; song cần lí giải ngắn gọn, thuyết phục nguyên do. Chẳng hạn:
- Tôi không đồng tình với kiểu dạng hôn nhân sắp đặt. Bởi lẽ hôn nhân phải xuất phát từ cái gốc căn bản là tình yêu. Hôn nhân sắp đặt không coi trọng cái gốc ấy.
Hoặc:
- Tôi đồng tình với kiểu dạng hôn nhân sắp đặt. Bởi lẽ phần lớn những cuộc hôn nhân sắp đặt là do người lớn quyết định bởi lẽ người lớn với nhiều trải nghiệm trong cuộc sống, họ hiểu hơn người trẻ về những điều cần thiết để xây đắp một cuộc hôn nhân bền vững. Thực tế cho thấy nhiều cuộc hôn nhân sắp đặt rất hạnh phúc.
Hoặc:
- Tôi vừa đồng tình vừa không đồng tình với kiểu dạng hôn nhân sắp đặt. Thí sinh có thể kết hợp các lí lẽ của hai phương án trả lời trên hoặc đưa ra lí lẽ khác phù hợp để lí giải.
- Tôi không đồng tình với kiểu dạng hôn nhân sắp đặt. Bởi lẽ hôn nhân phải xuất phát từ cái gốc căn bản là tình yêu. Hôn nhân sắp đặt không coi trọng cái gốc ấy.
Hoặc:
- Tôi đồng tình với kiểu dạng hôn nhân sắp đặt. Bởi lẽ phần lớn những cuộc hôn nhân sắp đặt là do người lớn quyết định bởi lẽ người lớn với nhiều trải nghiệm trong cuộc sống, họ hiểu hơn người trẻ về những điều cần thiết để xây đắp một cuộc hôn nhân bền vững. Thực tế cho thấy nhiều cuộc hôn nhân sắp đặt rất hạnh phúc.
Hoặc:
- Tôi vừa đồng tình vừa không đồng tình với kiểu dạng hôn nhân sắp đặt. Thí sinh có thể kết hợp các lí lẽ của hai phương án trả lời trên hoặc đưa ra lí lẽ khác phù hợp để lí giải.
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 6 [705664]: (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận về hình tượng nàng Giu-li-ét trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận về hình tượng nàng Giu-li-ét trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.
Đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận về hình tượng nàng Giu-li-ét trong đoạn trích rút từ bi kịch Rô-mê-ô và Giu-li-ét có thể được triển khai theo hướng:
- Rô-mê-ô và Giu-li-ét là tuyệt tác nghệ thuật của nhà viết kịch thiên tài Uy-li-am Sếch-xpia. Câu chuyện tình yêu tuyệt đẹp nhưng thấm đẫm thương đau của đôi trẻ đã mang đến người đọc những thông điệp sâu sắc, nhân văn.
- Đoạn trích xinh xắn chủ yếu là lời thoại của phu nhân Ca-piu-lét và nhũ mẫu, chỉ có một lượt lời duy nhất của Giu-li-ét ở vị trí cuối cùng, song hình tượng Giu-li-ét vẫn hiện lên thực sự ấn tượng:
+ Xuất thân cao quý: Hẳn nhiên Giu-li-ét phải là cô tiểu thư con nhà danh gia vọng tộc, mẹ nàng thuộc đấng bậc phu nhân và người cầu hôn nàng là chàng Pa-rít tài năng hiếm có ở thành Vê-rô-na.
+ Qua lời người mẹ (phụ nhân Ca-piu-lét), Giu-li-ét có vẻ đã hơi muộn màng trong chuyện nhân duyên. Bằng tuổi nàng, nhiều cô gái ở Vê-rô-na đã con bồng con mang và chính mẹ nàng trước đây, trạc tuổi nàng đã sinh nàng rồi.
+ Thông thường, bất cứ cô gái nào cũng mơ ước được kết hôn với một chàng trai toàn thiện toàn mĩ. Theo lời phu nhân Ca-pi-lét, chàng Pa-rít như một hiện thân của vẻ đẹp toàn thiện toàn mĩ ấy. Bà hết lời ca ngợi Pa-rít - chàng trai đẹp nhất, hoàn hảo nhất thành Vê-rô-na - song Giu-li-ét lại rất thờ ơ, dửng dưng với Pa-rít. Không chê bai, cũng không phản đối ý kiến của mẹ nhưng nàng tuyệt nhiên không mảy may quan tâm. Điều này chứng tỏ Giu-li-ét hoàn toàn không có tình cảm với Pa-rít.
+ Tuy nhiên, trong lời thoại duy nhất của mình, Giu-li-ét cũng nhượng bộ mẹ: Con sẽ để ý ngắm nhìn chàng để quý mến chàng, nếu ngắm nhìn nhau có thể khiến người ta quý mến nhau. Nhưng tầm mắt con cũng như mũi tên, mẹ ưng cho sức nó được bay tới đâu thì nó cắm sâu tới đó thôi. Lời nói của nàng chứng tỏ nàng là cô tiểu thư ngoan ngoãn, biết vâng lời, chiều lòng mẹ cha.
- Giu-li-ét trong đoạn trích là hiện thân của một cô tiểu thư con nhà giàu, xinh đẹp, ngoan ngoãn và có phần nhu nhược khi thuận theo ý muốn của mẹ cha trong việc đại sự của cuộc đời mình.
- Rô-mê-ô và Giu-li-ét là tuyệt tác nghệ thuật của nhà viết kịch thiên tài Uy-li-am Sếch-xpia. Câu chuyện tình yêu tuyệt đẹp nhưng thấm đẫm thương đau của đôi trẻ đã mang đến người đọc những thông điệp sâu sắc, nhân văn.
- Đoạn trích xinh xắn chủ yếu là lời thoại của phu nhân Ca-piu-lét và nhũ mẫu, chỉ có một lượt lời duy nhất của Giu-li-ét ở vị trí cuối cùng, song hình tượng Giu-li-ét vẫn hiện lên thực sự ấn tượng:
+ Xuất thân cao quý: Hẳn nhiên Giu-li-ét phải là cô tiểu thư con nhà danh gia vọng tộc, mẹ nàng thuộc đấng bậc phu nhân và người cầu hôn nàng là chàng Pa-rít tài năng hiếm có ở thành Vê-rô-na.
+ Qua lời người mẹ (phụ nhân Ca-piu-lét), Giu-li-ét có vẻ đã hơi muộn màng trong chuyện nhân duyên. Bằng tuổi nàng, nhiều cô gái ở Vê-rô-na đã con bồng con mang và chính mẹ nàng trước đây, trạc tuổi nàng đã sinh nàng rồi.
+ Thông thường, bất cứ cô gái nào cũng mơ ước được kết hôn với một chàng trai toàn thiện toàn mĩ. Theo lời phu nhân Ca-pi-lét, chàng Pa-rít như một hiện thân của vẻ đẹp toàn thiện toàn mĩ ấy. Bà hết lời ca ngợi Pa-rít - chàng trai đẹp nhất, hoàn hảo nhất thành Vê-rô-na - song Giu-li-ét lại rất thờ ơ, dửng dưng với Pa-rít. Không chê bai, cũng không phản đối ý kiến của mẹ nhưng nàng tuyệt nhiên không mảy may quan tâm. Điều này chứng tỏ Giu-li-ét hoàn toàn không có tình cảm với Pa-rít.
+ Tuy nhiên, trong lời thoại duy nhất của mình, Giu-li-ét cũng nhượng bộ mẹ: Con sẽ để ý ngắm nhìn chàng để quý mến chàng, nếu ngắm nhìn nhau có thể khiến người ta quý mến nhau. Nhưng tầm mắt con cũng như mũi tên, mẹ ưng cho sức nó được bay tới đâu thì nó cắm sâu tới đó thôi. Lời nói của nàng chứng tỏ nàng là cô tiểu thư ngoan ngoãn, biết vâng lời, chiều lòng mẹ cha.
- Giu-li-ét trong đoạn trích là hiện thân của một cô tiểu thư con nhà giàu, xinh đẹp, ngoan ngoãn và có phần nhu nhược khi thuận theo ý muốn của mẹ cha trong việc đại sự của cuộc đời mình.
Câu 7 [705665]: (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/ chị về sự dửng dưng, vô cảm của con người trước cái xấu, cái ác trong xã hội hiện đại.
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/ chị về sự dửng dưng, vô cảm của con người trước cái xấu, cái ác trong xã hội hiện đại.
Bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ về sự dửng dưng, vô cảm của con người trước cái xấu, cái ác trong xã hội hiện đại có thể triển khai theo nhiều cách, song cần bảo đảm các ý chính:
1. Mở bài (gián tiếp)
- Dẫn dắt vấn đề
- Nêu vấn đề
Ví dụ: Lâu nay, vô cảm được ví như một thứ “ung thư tâm hồn”. Và dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác còn là một kiểu tội ác của xã hội hiện đại.
2. Thân bài
- “Dửng dưng”, “vô cảm”: thờ ơ, không quan tâm, không bận tâm, không có cảm xúc, tình cảm.
Dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác là một phản ứng, một thái độ sống tiêu cực. Đáng tiếc là nó lại đang khá phổ biến trong xã hội hiện đại. (Ví dụ: Bỏ đi khi gặp người tai nạn trên đường; không dám đứng về công lí, lẽ phải để bênh vực cho một người bị hại; nhân chứng chứng kiến tội ác nhưng lại lựa chọn sự im lặng; người trực tiếp thi công biết chủ đầu tư rút lõi công trình nhưng lại không phản đối;...).
- Biểu hiện của sự dửng dưng, vô cảm của con người trước cái xấu, cái ác trong xã hội hiện đại:
+ Nhiều người vẫn dõi theo, thậm chí thấu hiểu đến tận cùng bản chất của cái xấu, cái ác nhưng chỉ đứng nhìn, không phẫn nộ, tố cáo, không đấu tranh. Ghê sợ hơn, có những người còn tiếp tay cho cái xấu, cái ác hoành hành.
+ Nhiều người nhìn thấy cái đẹp, cái thiện, sự yếu đuối bị cái xấu, cái ác chà đạp thô bạo nhưng vẫn không mảy may động lòng, thương tâm, bảo vệ, bênh vực.
- Nguyên nhân:
+ Từ chủ quan mỗi người, lối sống ích kỉ, vị kỉ ở một số người khiến họ chỉ quan tâm đến mình, không bận tâm đến bất kì ai khác ngoài mình; một số người bị lây lan bởi sự vô cảm của người khác; cũng có những người nhút nhát, sợ hãi, không dám đối diện với cái xấu, cái ác; nhiều người có tâm lí sợ liên luỵ khi đấu tranh chống lại cái xấu, cái ác; một số khác có tâm lí “không phải việc của mình” nên lựa chọn lối ứng xử “mũ ni che tai”, không quan tâm (nhưng mọi người lại không nhận ra rằng nếu chính mình gặp cái xấu, cái ác, bị nó đèn nén thì sẽ có ai cùng đồng hành với mình trong hành trình chống lại cái xấu, cái ác).
+ Từ khách quan, xã hội hiện đại với sự phát triển mạnh mẽ về công nghệ tạo nên nhịp sống hối hả, gấp gáp; sự lên ngôi của mạng xã hội - không gian ảo tưởng chừng như vô tận nhưng lại bó hẹp con người, rào chắn con người với cuộc đời thực; sự phát triển của các trò chơi điện tử trực tuyến với những cảnh bạo lực, chém giết lẫn nhau;... là nhóm nguyên nhân khách quan thúc đẩy sự vô cảm của con người, đặc biệt là người trẻ.
- Hệ luỵ: Sự vô cảm khiến tâm hồn mỗi con người bị cạn kiệt, nhân tính bị huỷ hoại; sự dửng dưng, vô cảm là hành vi tiếp tay cho cái xấu, cái ác leo thang trong xã hội; làm xã hội mất đi sự công bằng, bình yên; khiến sự tử tế, nhân văn bị cạn kiệt; làm mất niềm tin ở những người lương thiện, chân chính.
- Loại bỏ thái độ dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác bằng cách đề cao tôn trọng cái đúng, sự thật trong đời; đặt mình vào hoàn cảnh bị cái xấu, cái ác tấn công để thấu hiểu với nạn nhân của chúng; chủ động gặp gỡ, gần gũi, sẻ chia với nạn nhân của cái xấu, cái ác để dễ dàng đồng cảm với họ;...
- Mở rộng:
+ Dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác là một thái độ sống, nó hoàn toàn khác với sự lãnh đạm - một bệnh lí tâm lí của con người.
+ Loại bỏ thái độ dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác không phải là điều dễ dàng, nên cần kiên trì, dũng cảm thực sự.
3. Kết bài
Rút ra bài học nhận thức và hành động
1. Mở bài (gián tiếp)
- Dẫn dắt vấn đề
- Nêu vấn đề
Ví dụ: Lâu nay, vô cảm được ví như một thứ “ung thư tâm hồn”. Và dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác còn là một kiểu tội ác của xã hội hiện đại.
2. Thân bài
- “Dửng dưng”, “vô cảm”: thờ ơ, không quan tâm, không bận tâm, không có cảm xúc, tình cảm.
Dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác là một phản ứng, một thái độ sống tiêu cực. Đáng tiếc là nó lại đang khá phổ biến trong xã hội hiện đại. (Ví dụ: Bỏ đi khi gặp người tai nạn trên đường; không dám đứng về công lí, lẽ phải để bênh vực cho một người bị hại; nhân chứng chứng kiến tội ác nhưng lại lựa chọn sự im lặng; người trực tiếp thi công biết chủ đầu tư rút lõi công trình nhưng lại không phản đối;...).
- Biểu hiện của sự dửng dưng, vô cảm của con người trước cái xấu, cái ác trong xã hội hiện đại:
+ Nhiều người vẫn dõi theo, thậm chí thấu hiểu đến tận cùng bản chất của cái xấu, cái ác nhưng chỉ đứng nhìn, không phẫn nộ, tố cáo, không đấu tranh. Ghê sợ hơn, có những người còn tiếp tay cho cái xấu, cái ác hoành hành.
+ Nhiều người nhìn thấy cái đẹp, cái thiện, sự yếu đuối bị cái xấu, cái ác chà đạp thô bạo nhưng vẫn không mảy may động lòng, thương tâm, bảo vệ, bênh vực.
- Nguyên nhân:
+ Từ chủ quan mỗi người, lối sống ích kỉ, vị kỉ ở một số người khiến họ chỉ quan tâm đến mình, không bận tâm đến bất kì ai khác ngoài mình; một số người bị lây lan bởi sự vô cảm của người khác; cũng có những người nhút nhát, sợ hãi, không dám đối diện với cái xấu, cái ác; nhiều người có tâm lí sợ liên luỵ khi đấu tranh chống lại cái xấu, cái ác; một số khác có tâm lí “không phải việc của mình” nên lựa chọn lối ứng xử “mũ ni che tai”, không quan tâm (nhưng mọi người lại không nhận ra rằng nếu chính mình gặp cái xấu, cái ác, bị nó đèn nén thì sẽ có ai cùng đồng hành với mình trong hành trình chống lại cái xấu, cái ác).
+ Từ khách quan, xã hội hiện đại với sự phát triển mạnh mẽ về công nghệ tạo nên nhịp sống hối hả, gấp gáp; sự lên ngôi của mạng xã hội - không gian ảo tưởng chừng như vô tận nhưng lại bó hẹp con người, rào chắn con người với cuộc đời thực; sự phát triển của các trò chơi điện tử trực tuyến với những cảnh bạo lực, chém giết lẫn nhau;... là nhóm nguyên nhân khách quan thúc đẩy sự vô cảm của con người, đặc biệt là người trẻ.
- Hệ luỵ: Sự vô cảm khiến tâm hồn mỗi con người bị cạn kiệt, nhân tính bị huỷ hoại; sự dửng dưng, vô cảm là hành vi tiếp tay cho cái xấu, cái ác leo thang trong xã hội; làm xã hội mất đi sự công bằng, bình yên; khiến sự tử tế, nhân văn bị cạn kiệt; làm mất niềm tin ở những người lương thiện, chân chính.
- Loại bỏ thái độ dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác bằng cách đề cao tôn trọng cái đúng, sự thật trong đời; đặt mình vào hoàn cảnh bị cái xấu, cái ác tấn công để thấu hiểu với nạn nhân của chúng; chủ động gặp gỡ, gần gũi, sẻ chia với nạn nhân của cái xấu, cái ác để dễ dàng đồng cảm với họ;...
- Mở rộng:
+ Dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác là một thái độ sống, nó hoàn toàn khác với sự lãnh đạm - một bệnh lí tâm lí của con người.
+ Loại bỏ thái độ dửng dưng, vô cảm trước cái xấu, cái ác không phải là điều dễ dàng, nên cần kiên trì, dũng cảm thực sự.
3. Kết bài
Rút ra bài học nhận thức và hành động