Đối tượng nghị luận trong đoạn trích: Khổ thơ thứ hai của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử).

Đoạn trích kết hợp vận dụng các thao tác lập luận:
+ Phân tích (phân tích cảnh và tình được gợi lên trong lời thơ ở khổ thơ thứ hai của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ).
+ Chứng minh (lấy dẫn chứng từ khổ thơ thứ hai của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ để minh chứng cho các lí lẽ, ý kiến)
+ Bình luận (đưa ra ý kiến bàn bạc, nhận xét, đánh giá về khổ thơ thứ hai của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ)
+ Bác bỏ (bác lại lời bình của nhà thơ Vũ Quần Phương: “Chỗ liền nhau ấy trong thơ Hàn Mặc Tử chỉ là nhờ vào tâm trạng xúc cảm”, người viết cho rằng: xúc cảm trong thơ Hàn Mặc Tử chỉ làm đà cho mạch thơ, hơi thơ tuôn chảy... còn ý tứ thường được diễn tả rất mạch lạc, rõ ràng. Mượn cảnh làm biểu tượng để diễn đạt nỗi tình thơ).

Từ thần cảm (in đậm) trong đoạn trích có nghĩa là cảm hứng xuất thần. Theo đó, từ góc nhìn của người viết, hai câu thơ Thuyền ai đậu bến sông trăng đó/ Có chở trăng về kịp tối nay dường như không được viết bởi nhà thơ mà như thể có một thế lực siêu nhiên, thần bí nào đó đã “làm phép” để lời thơ trào nơi đầu ngọn bút.

Việc dẫn lời bình của nhà bình thơ Vũ Quần Phương về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử trong đoạn trích:
- Trước hết đưa đến một cái nhìn, cách nhìn về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử, từ đó giúp người đọc có thêm một cái nhìn, cách nhìn về thi phẩm của Hàn.
- Lời bình của Vũ Quần Phương còn góp phần tạo nên tính đối thoại trong phê bình văn học.

Theo tôi, Hàn Mặc Tử là một thi nhân viết thơ bằng nội tâm theo tư duy thế giới trong, xúc cảm chỉ làm đà cho mạch thơ, hơi thơ tuôn chảy... còn ý tứ thường được diễn tả rất mạch lạc, rõ ràng.
- Cụm từ theo tôi trong câu văn trên thể hiện ý kiến, quan điểm cá nhân của người viết về vấn đề nghị luận.
- Bài học kinh nghiệm khi viết văn nghị luận: Khi viết văn nghị luận, cần đưa ý kiến, quan điểm cá nhân của mình vào bài viết, miễn ý kiến đó hợp lí, thuyết phục.

Đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích thông điệp từ bài thơ Với nàng Tô Thị (Phan Thị Thanh Nhàn) có thể được triển khai theo hướng:
- Phan Thị Thanh Nhàn: một trong những gương mặt thơ nữ tiêu biểu của thơ ca Việt Nam hiện đại, cùng thế hệ với các nhà thơ Xuân Quỳnh, Ý Nhi, Nguyễn Thị Hồng Ngát,... Thơ Phan Thị Thanh Nhàn đậm chất truyền thống, giàu nữ tính, thường hướng ngoại, thể hiện trách nhiệm với nhân dân và đất nước,...
- Với nàng Tô Thị:
+ Tô Thị là nhân vật chính trong một câu chuyện cổ của nước ta. Tích Tô Thị bồng con lên núi chờ chồng đến hoá đá ngụ ý về tấm lòng thuỷ chung, son sắt dành cho chồng.
+ Nhân vật trữ tình: “tôi” - tác giả, một người phụ nữ hiện đại. Bài thơ là lời trò chuyện, tâm tình của “tôi” với nàng Tô Thị:
• Ba đoạn đầu: Hành trình “tôi” chủ động vượt qua núi cao, động sâu để tìm đến với nàng Tô Thị. Chi tiết một mình đứng giữa trời mây cho thấy “tôi” dường như đã đặt mình vào trong chính vị trí của nàng, tâm thế của nàng để rồi xúc cảm đầu tiên dấy lên trong “tôi” chính là nỗi thương xót vô tận dành cho người con gái ngày xưa: Thương ai hoá đá chẳng quay đầu về.
Không chỉ đặt mình trong tâm thế của nàng Tô Thị, “tôi” còn chủ động đứng lùi xa hơn để trông nhìn dung mạo của người con gái thuở trước, tiếp tục đoán định, đồng điệu nỗi lòng, tâm tư của nàng: Giọt sương vai áo đầm đìa/ Hay là nước mắt thảm thê hỡi nàng?/ Vời trông xa tít mênh mang/ Mòn con mắt đợi bóng chàng biệt tăm. Hình thức câu hỏi tu từ kết hợp các từ láy giàu sức gợi hình, gợi cảm giúp nhân vật trữ tình bộc lộ rõ nét sự thấu hiểu, đồng cảm sâu sắc với cảnh ngộ, nỗi lòng hết sức đáng thương của nàng Tô Thị. Trên đời này, còn gì đau hơn yêu thương trong li biệt, còn gì tủi hơn chờ đợi trong vô vọng? Hai chữ biệt tăm kết lại đoạn thơ thứ hai như một dấu chấm hết cho nỗi chờ trông vô vọng của nàng.
Đoạn thứ ba trực tiếp phơi trải xúc cảm đồng điệu của “tôi” với cảnh ngộ, kiếp phận nàng Tô Thị (Vì nàng chia nỗi cảm thông bao đời). Song nỗi thương cảm dường như không ngưng dứt nên “tôi” chưa thể tạm biệt nàng Tô Thị để dời đi. Các từ ngữ đau đáu khôn nguôi phơi trải nỗi niềm trăn trở khó khuây trong lòng người thăm viếng. Hai dòng thơ sau của đoạn thứ ba là bản lề mở ra một nét tâm trạng khác của nhân vật trữ tình.
⟶ Thấu hiểu, yêu thương, đồng cảm, xót xa,... là các sắc thái cảm xúc trong “tôi” cũng như trong nhiều khách đến thăm nàng Tô Thị.
• Đoạn thứ tư, năm: Lời khuyên trách của “tôi” dành cho nàng Tô Thị - những xúc cảm mới mẻ, nhân văn
Bài thơ không dừng lại ở sự thấu hiểu, đồng cảm, yêu thương, sẻ chia như cảm xúc ngàn đời nay vẫn dành cho Tô Thị. Là một phụ nữ hiện đại, “tôi” đã rất bạo dạn, thẳng thắn khi cất lời Trách nàng Tô Thị Lạng Sơn/ Nỡ đâu chỉ biết chôn chân ngóng chờ?. Lời trách là bằng chứng cho thấy “tôi” không đồng tình với sự chờ đợi vô vọng của Tô Thị. Lời trách hoàn toàn có căn cứ và xuất phát tình sự chân tình khi “tôi” thấu thị một điều: bóng chàng biệt tăm, Bóng ai đã biệt cuối trời nhớ thương. Lời trách cũng đã cho thấy thái độ không đồng tình của “tôi” với cách chôn chân chờ đợi chồng trở về trong vô vọng của nàng Tô Thị.
Trách đấy, nhưng bởi yêu thương nên liền sau đó, “tôi” đã khuyên nàng Tô Thị, với hi vọng lời khuyên ấy vẫn kịp thời: Xin đừng hoá đá đăm đăm/ Hãy tìm nhau giữa tháng năm, giữa đời. “Tôi”, người phụ nữ trong xã hội hiện đại đã thành thực khuyên nàng Tô Thị hãy chuyển hoá tình yêu thuỷ chung đó thành sự chủ động kiếm tìm hạnh phúc trong cuộc đời thực, có lẽ bởi theo “tôi”, điều đó sẽ giúp cho nàng Tô Thị giải thoát bản thân khỏi bi kịch ngàn đời nay. Dòng thơ cuối Nàng ơi, xuống núi cùng tôi... cất lên đầy yêu thương, trừu mến, mời gọi với hi vọng hết thảy những người phụ nữ bất hạnh trong tình yêu sẽ biết chủ động tìm thấy hạnh phúc giữa đời thường.
⟶ Thông điệp của bài thơ được kết đọng ở đoạn thơ cuối cùng: Hạnh phúc, tình yêu sẽ đến nếu chúng ta biết chủ động kiếm tìm nó thay vì để bản thân chìm đắm vào bất hạnh, khổ đau.
- Thông điệp của bài thơ thật giản dị và rất đỗi nhân văn. Nó như lời khích lệ mỗi người, đặc biệt là những người phụ nữ trong cuộc đời này biết chủ động kiếm tìm tình yêu, hạnh phúc.
<*> Tham khảo bài viết:

GỬI MỘT NÀNG TÔ THỊ

(Nguyễn Thuý Quỳnh)

Giá những con sóng đừng gọi tôi đến đây
để tình cờ gặp chị
hiền lành và nhẫn nại nhường kia
nàng Tô thị của thời siêu thị

Giá những cơn gió đừng mang đến tôi
những lời rất mực đàn bà kia
để tôi tin mình đàn bà hơn chị
trong tay anh
người đàn ông đầu tuần hôn con, cuối tuần hôn vợ,
giữa tuần hôn người tình

Giá chị đừng hiền lành đừng nhẫn nại đừng cả tin thế kia
để sóng với gió không cuốn đi niềm kiêu hãnh lừng lững trong tôi

Tình yêu nào có lỗi gì
anh bảo thế và tôi tin thế
lúc ấy nồng nàn nào ai nghĩ
có một nàng Tô thị thứ bảy nào cũng bật nước nóng đợi chồng.

Chị ơi...
xin chị cứ vọng phu, chỉ trái tim đừng mỏi mòn nhịp cũ
trái tim hãy hát lên gọi anh về.

Tôi gửi chị lời này
rồi hóa đá mà đi.

Bài văn trình bày suy nghĩ về lòng vị tha của những người trẻ hôm nay có thể được triển khai nhiều cách. Song cần bảo đảm các ý:
1. Mở bài (gián tiếp)
- Dẫn dắt vấn đề
- Nêu vấn đề
Ví dụ: Sống trong đời sống cần có một tấm lòng. Để làm gì em biết không? Để gió cuốn đi... Lời bài hát trong ca khúc Để gió cuốn đi của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã nằm lòng trong mỗi chúng ta. Song có phải tất cả chúng ta hôm nay, đặc biệt là những người trẻ đã thực sự có một tấm lòng vị tha để gió cuốn?
2. Thân bài
- Giải thích ngắn gọn “vị tha”: vì người khác; lòng vị tha: tình cảm yêu thương dành cho mọi người, sống vì mọi người. Vị tha là một lối sống đẹp, cần có trong mỗi người, đối ngược lại với lối sống vị kỉ, hẹp hòi.
- Bàn luận ngắn gọn về lối sống vị tha
+ Lòng vị tha được thể hiện qua:
• Thái độ quan tâm, tinh thần tự nguyện giúp đỡ người khác mà không mưu cầu, toan tính hay mong muốn nhận lại điều gì từ người được mình giúp đỡ.
• Lớn hơn, lòng vị tha còn được thể hiện ở thái độ sẵn sàng hi sinh vì những người ta yêu thương, trân quý, vì cái đẹp, sự tử tế,... trong cuộc đời.
+ Ý nghĩa của lòng vị tha:
• Với mỗi người, lòng vị tha giúp chúng ta cảm thấy hạnh phúc hơn; góp phần giải toả những căng thẳng, áp lực trong cuộc sống của mỗi người; khiến mỗi chúng ta cảm nhận rõ rệt giá trị, khả năng đóng góp của mình với cuộc sống;...
• Lòng vị tha giúp kết nối người với người trong cuộc sống, góp phần là cho cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.
- Bàn về lòng vị tha của những người trẻ hôm nay: Trong xã hội có những người vị tha thì cũng sẽ có những người vị kỉ. Khuôn vào giới trẻ cũng như vậy.
+ Thời đại ngày nay là thời đại lên ngôi của khoa học công nghệ hiện đại. Con người tiếp xúc nhiều hơn với các thiết bị công nghệ kĩ thuật số (như máy tính, điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy chơi game, truyền hình thông minh,...). Các tiện ích, ứng dụng tích hợp trong các thiết bị này có một sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với nhiều người, khiến họ đắm chìm vào một thế giới ảo, từ đó, ít nhiều xa rời đời sống thực tại. Điều này xảy ra nhiều hơn với những người trẻ.
Khi đắm chìm vào thế giới ảo cùng các thiết bị công nghệ số, người trẻ thường “ngắt kết nối” với đời sống thực, do đó ít có sự quan tâm đến những người, những việc xảy ra quanh mình, ít chia sẻ với mọi người xung quanh (ví dụ: Không hiếm gặp trong nhiều gia đình những người trẻ không quan tâm đến nỗi vất vả của mẹ cha, luôn coi việc nuôi dưỡng, chu cấp của cha mẹ đối với mình là lẽ đương nhiên. Không hiếm gặp trong cuộc sống đời thường những người trẻ lên xe buýt chỉ chúi mắt vào điện thoại, không để ý nhường ghế cho người già, trẻ nhỏ, mẹ bầu,... hay những bạn trẻ có hành vi rất xấu xí như xả rác bừa bãi, không bận tâm đến môi trường xung quanh,...); hoặc có người chọn lối sống “phông bạt”, “làm màu” cho bản thân mình bằng những hành vi từ thiện giả hiệu (cơn bão Yagi đi qua để lộ rất nhiều người trẻ làm từ thiện thì ít mà vống con số ủng hộ lên để quảng cáo cho bản thân thì nhiều,...); hay có những người luôn khao khát làm giàu cho bản thân nhưng khi được hỏi về khả năng đóng góp cho công ty, cho cộng đồng thì lại loay hoay, câm nín...
⟶ Những người trẻ vị kỉ này thực sự rất đáng chê trách.
+ Song, bên cạnh những bạn trẻ vị kỉ xấu xí vẫn còn rất nhiều người trẻ có tấm lòng nhân ái, vị tha cao cả.
• Họ là những người luôn sẵn sàng cho đi những gì mình có: một bữa ăn sáng, một ngày công, giọt máu hồng,... để một ai đó khó khăn, thiếu thốn, nguy kịch được san sẻ thương yêu.
• Họ là những người sẵn sàng tham gia vào các hoạt động cộng đồng, giúp người, giúp đời theo khả năng của mình. Đó là những chàng trai cô gái tình nguyện viết đơn tình nguyện tham gia nghĩa vụ quân sự để rèn luyện tinh thần chiến đấu, tự cường dân tộc. Đó là rất nhiều bạn trẻ tự tổ chức những đêm nhạc ủng hộ bệnh nhân ung thư, làm đồ hand-made để gây quỹ tặng cho trẻ em mồ côi. Đó là những người trẻ tự nguyện thực hiện các dự án bảo vệ môi trường như trồng cây, thu gom rác thải,...
• Họ là những người sẵn sàng hi sinh bản thân để cứu người, để giữ gìn những điều đẹp đẽ, thiêng liêng cho cuộc đời (ví dụ: các chiến sĩ phòng cháy chữa cháy, các chiến sĩ bộ đội, công an hi sinh khi làm nhiệm vụ,...).
⟶ Họ là những người trẻ luôn xứng đáng được ngợi ca, noi gương. Chính họ đã mang lại niềm tin vào thế hệ trẻ của đất nước, tin vào sự trường tồn của quốc gia, dân tộc.
- Để người trẻ hôm nay biết sống vị tha:
+ Người trẻ cần nhận thức đúng đắn, sâu sắc về giá trị của lối sống vị tha cao đẹp.
+ Tích cực hành động để hiện thực hoá lối sống vị tha: đặt mình vào hoàn cảnh người khác để chia sẻ với nỗi khốn khó của họ; chủ động cho đi những gì mình có thể để giúp đỡ mọi người,...
3. Kết bài
Rút ra bài học nhận thức và hành động
- Vị tha là một đức tính đẹp đẽ cần có trong mỗi người và trong cuộc đời.
- Rèn luyện lối sống vị tha từ những điều nhỏ nhất mỗi ngày.