Câu hỏi hướng dẫn đọc
Câu 1 [561877]: Đoạn trích kể về sự kiện gì? Tác giả đã kể câu chuyện từ điểm nhìn nào? Nêu ý nghĩa của việc lựa chọn điểm nhìn đó.
- Đoạn trích kể về sự kiện “bước vào đời” của tác giả.
- Điểm nhìn: đan xen điểm nhìn cá nhân và điểm nhìn thời đại.
Ý nghĩa của việc lựa chọn điểm nhìn: Ngoài việc nói về sự lựa chọn của cá nhân, đoạn trích còn đề cập sự lựa chọn của tầng lớp thanh niên trí thức lúc bấy giờ, với sức ảnh hưởng lớn từ những nhà yêu nước, cách mạng tiền bối.
Câu 2 [561878]: Tính phi hư cấu của hồi kí được thể hiện thế nào trong văn bản?
Tính phi hư cấu của hồi kí được thể hiện trong văn bản qua những sự kiện, chi tiết tái hiện bối cảnh lịch sử, nhân vật mang dấu ấn lịch sử, câu chuyện được kể lại, các mốc thời gian,...
Tác dụng: Làm sống lại những kí ức chân thật về một đoạn đời của mình hoặc của lịch sử đất nước, dân tộc; tăng tính hấp dẫn cho câu chuyện nhờ cách sắp xếp, bố trí các sự kiện theo mạch truyện và điểm nhìn riêng.
Câu 3 [561879]: Trong đoạn trích, nhân vật “tôi” đã thể hiện hoài bão “bước vào đời” như thế nào? Điều gì đã thôi thúc tác giả hành động vì hoài bão đó?
- Hoài bão “bước vào đời” được thể hiện qua các kí ức:
+ Dạy ở trường tiểu học tỉnh lị Quảng Bình, trong bầu không khí êm đềm uể oải; mong muốn một nơi có sinh hoạt văn hoá rộng rãi hơn.
+ Qua báo chí, với những tin tức về các sự kiện lớn liên quan đến các nhân vật lịch sử (Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh) đã đem đến một luồng suy nghĩ mới cho tác giả.
+ Những ấn tượng, cảm xúc từ bài phát biểu của cụ Phan dẫn đến quyết định thay đổi cuộc đời của nhân vật “tôi”: quyết định đi Sài Gòn để viết báo.
+ Những lời ca tụng trong bài Văn tế cụ Phan Châu Trinh càng thúc giục tác giả làm những điều cao cả theo tấm gương của những nhà cách mạng.
- Bản thân tác giả đã mang trong mình hoài bão làm những việc lớn lao, lại được sống trong một thời đại có nhiều sự kiện tác động đến đời sống chính trị lúc bấy giờ, đó là động lực dẫn đến những quyết định trọng đại trong cuộc đời của tác giả.
Câu 4 [561880]: Đoạn trích cho thấy những gì đang diễn ra trong đời sống chính trị - xã hội Việt Nam và cách sống của tầng lớp trí thức lúc bấy giờ?
Bối cảnh chính trị - xã hội Việt Nam và cách sống của tầng lớp trí thức đương thời: giai đoạn lịch sử; đời sống chính trị xã hội Việt Nam giữa thập niên hai mươi của thế kỉ XX.
Câu 5 [561881]: Những nhân vật lịch sử nào được nhắc đến trong đoạn trích? Sức ảnh hưởng của các nhân vật ấy đối với những thanh niên giàu tinh thần dân tộc thời đó được thể hiện như thế nào?
Sức ảnh hưởng của các nhân vật lịch sử đối với những thanh niên giàu tinh thần dân tộc: Đoạn trích đã nhắc đến Phan Châu Trinh và Phan Bội Châu, đặc biệt là sự xuất hiện của Phan Bội Châu tại trụ sở Hội Quảng tri. Những sự kiện gắn với hai nhân vật lịch sử này đã có tác động sâu sắc đến suy nghĩ, sự lựa chọn và hành động của đông đảo tầng lớp thanh niên giàu tinh thần dân tộc, trong đó có Đào Duy Anh.
Câu 6 [561882]: Chỉ ra một số yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản và phân tích vai trò của chúng trong việc giúp tái hiện kí ức về một giai đoạn đã qua của cuộc đời tác giả.
Yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản - Miêu tả: Nói về cảnh sinh hoạt tại trụ sở Hội Quảng tri ở phần đầu văn bản; thể hiện tập trung ở đoạn văn nói về sự kiện Phan Bội Châu đến dự cuộc tiếp đón tại địa điểm nêu trên.
- Biểu cảm: Kết hợp với yếu tố miêu tả về Phan Bội Châu; đoạn văn cuối nói về cảm xúc của tác giả khi nghe những câu văn trong bài Văn tế cụ Phan Châu Trinh.
⟶ Vai trò: Tạo ấn tượng về các sự việc, nhân vật; chất văn cho những hồi ức được kể lại; đem đến cảm xúc và sức hấp dẫn cho người đọc khi tiếp xúc với văn bản.
Câu 7 [561883]: Qua đoạn trích, anh/chị rút ra bài học gì về sự lựa chọn hướng đi khi đứng trước ngưỡng cửa cuộc đời?
- Đối tượng lựa chọn không chỉ đơn giản là một nghề nghiệp, một công việc mà còn là một lí tưởng, một hướng đi đúng đắn.
- Với tư cách là một thanh niên thế hệ mới, mỗi người cần suy nghĩ đến con đường mình sẽ đi để có những cống hiến cho đất nước.
Bài tập viết
Câu 8 [561884]: Từ nội dung văn bản Bước vào đời và những trải nghiệm cá nhân, hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) về chủ đề: Khát vọng của tuổi trẻ hôm nay.
Đoạn văn về chủ đề Khát vọng của tuổi trẻ hôm nay có thể được triển khai theo nhiều cách, chẳng hạn:
- Cảm nhận về bối cảnh mới và những đòi hỏi của thời đại đối với lớp thanh niên hiện nay.
- Nêu những thông điệp và bài học đối với cá nhân về việc lựa chọn hướng đi, lựa chọn lí tưởng sống.
(Lưu ý: Bổ sung dẫn chứng để hoàn thiện đoạn văn.)